काठमाडौं । टेस्लाले अर्को महिनादेखि साउदी अरेबियामा बिक्री सुरु गर्ने भएको छ । उक्त जानकारी विद्युतीय सवारीसाधन (ईभी) निर्माता कम्पनीले आफ्नो वेबसाइटमा उल्लेख गरेको छ ।

यसले टेस्लाका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत (सीईओ) एलन मस्क र राज्यबीच २०१८ मा कम्पनीलाई निजी बनाउन मस्कले छोटो समयका लागि गरेको प्रयासपछि उत्पन्न विवाद अब समाधान भएको संकेत गर्छ ।

टेस्लाले अन्य मध्यपूर्वी देशहरूमा कारोबार गर्छ, तर खाडी क्षेत्रको सबैभन्दा ठूलो बजार साउदी अरेबियामा अहिलेसम्म प्रवेश गरेको थिएन ।

विवाद त्यतिबेला सुरु भएको थियो जब मस्कले २०१८ मा साउदी अरेबियाको पब्लिक इन्भेस्टमेन्ट फन्ड (पीआईएफ) सँगको भेटपछि टेस्लालाई निजी बनाउनको लागि ‘आर्थिक सहायता सुनिश्चित भएको छ’ भनेर ट्वीट गरेका थिए ।

त्यो ट्वीटले लगानीकर्ताहरूबाट मुद्दा सामना गर्नुपर्‍यो किनकि उक्त प्रस्ताव कहिल्यै कार्यान्वयन भएन । मुद्दाको दौरान मस्क र पीआईएफ प्रमुख यासिर अल-रुमय्यान बीचको तनावपूर्ण पाठ सन्देशहरू सार्वजनिक भएका थिए।

मस्कले अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको चुनावी अभियान र नयाँ प्रशासनमा महत्त्वपूर्ण भूमिका निभाएसँगै अहिले तनाव कम हुँदै गएको छ ।

यस महिनामा ट्रम्पले भनेका थिए कि उनी आफ्नो पहिलो विदेश यात्रा सम्भवतः साउदी अरेबियामा गर्नेछन् किनकि उनले जनवरीमा राज्यलाई चार वर्षमा अमेरिकी अर्थतन्त्रमा १ ट्रिलियन डलरभन्दा बढी खर्च गर्न आग्रह गरेका थिए, जसमा सैन्य खरिदहरू पनि समावेश छन् ।

टेस्लाको रियादमा अप्रिल १० मा हुने प्रक्षेपण कार्यक्रममा यसको विद्युतीय गाडीहरू र सौर्य ऊर्जाबाट सञ्चालित उत्पादनहरू प्रदर्शन गरिने जनाइएको छ ।

‘साइबरक्याबसँग स्वचालित ड्राइभिङको भविष्य अनुभव गर्नुहोस् र हाम्रो ह्युमनोइड रोबोट अप्टिमसलाई भेट्नुहोस्, जब हामी एआई र रोबोटिक्समा आउने नयाँ कुरा प्रदर्शन गर्छौं,’ पोष्टमा थपिएको छ तर ती उत्पादनहरू कहिले बिक्रीमा आउने भन्ने बारेमा उल्लेख गरिएको छैन ।

टेस्लाको सुरुवात त्यतिबेला हुन लागेको छ जब टेस्लाले युरोपमा ईभी बिक्री घटिरहेको देखेको छ । यसको कारण मस्कको अतिवादी दक्षिणपन्थी राजनीतिज्ञहरूलाई समर्थन गरेको मानिएको छ र अमेरिकी प्रदर्शनकारीहरूले संघीय सरकारमा उनले गरेका ठूलो कटौतीहरूका कारण ‘टेस्ला टेकडाउन’ नामक प्रदर्शनहरू गरेका छन् ।

पीडब्ल्यूसी परामर्शदाता फर्मको २०२४ को रिपोर्ट अनुसार साउदी अरेबियामा विद्युतीय गाडीहरूको बिक्री सुस्त छ । ती सवारीहरू कुल कार बिक्रीको केवल १ प्रतिशत छन् ।

मस्कसँग सार्वजनिक झगडा भएको एक महिना पछि पीआईएफले लुसिडमा १ अर्ब डलरभन्दा बढी लगानी गरेको घोषणा गरेको थियो । जसले टेस्लालाई चुनौती दिने लक्ष्य राखेको ईभी स्टार्टअपमा आफूलाई प्रमुख लगानीकर्ता बनायो ।

९२७ अर्बको पीआईएफले हालसम्म सुरुवात नभएको घरेलु ईभी ब्रान्ड कीरमा पनि लगानी गरेको छ ।

यद्यपि साउदीका सडकहरूमा अझै पनि ठूला इन्धन खपत गर्ने गाडीहरू प्रचलनमा छन्, जहाँ इन्धन सस्तो, ईभी चार्जिङ संरचना दुर्लभ र मरुभूमि बाटो विद्युतीय गाडीमा पार गर्नु लगभगजस्तो असम्भव बनाउँछ ।

सम्बन्धमा सुधारको पहिलो संकेतहरूमध्ये एक मस्क नोभेम्बरमा न्यूयोर्कमा भएको यूएफसी मिक्स्ड मार्सल आट्र्स खेलमा रुमय्यान र ट्रम्पसँगै देखिनु थियो ।

केही हप्ताअघि मस्कले रियादको भविष्य लगानी पहल सम्मेलनमा भिडियो लिंकमार्फत अनपेक्षित रूपमा उपस्थिति जनाएका थिए ।

सन् २०२३ मा अमेरिकी जूरीले मस्कलाई लगानीकर्ताहरूलाई भ्रममा पारेको आरोपमा दोषी ठहर गरेको थिएन ।

मस्कले अदालतमा बताएअनुसार पीआईएफले नै टेस्लालाई निजी बनाउन चाहेको थियो र उक्त मुद्दाको क्रममा मस्क र रुमय्यानबीच वादविवाद सार्वजनिक भएका थिए।

युरोपमा टेस्लाको बिक्री यस वर्ष अहिलेसम्म ४२.६ प्रतिशतले घटेको छ जबकि ईभीको माग बढिरहेको छ ।

मस्कले नेतृत्व गरेको सरकारी दक्षता विभागले हजारौं रोजगारी कटौती, विदेशी सहायता रोक्का र हजारौं कार्यक्रम तथा ठेक्काहरू रद्द गरेको भन्दै अमेरिकाभर कार्यकर्ताहरूले ‘टेस्ला टेकडाउन’ प्रदर्शनहरू गरेका छन् ।

‘टेस्ला’लाई पछि पार्दै वार्षिक बिक्रीमा ‘सय अर्ब डलर’भन्दा बढी कमाउँदै ‘बीवाईडी’