“हालसम्म गाउँपालिकाका २ हजार घरपरिवारलाई पहिलो चरणको राहत वितरण गरेका छौं”

  २०७८ असार १७ गते १६:३३     विकासन्युज

कोरोनाभाइरसका कारण हाल सारा विश्व नै आक्रान्त बनेको छ । नेपालमा पनि यो भाइरसले नराम्रो असर पुर्याएको छ । यस भाइरसबाट सुदूरपश्चिम प्रदेश अन्तर्गत डडेल्धुरा जिल्लाको गन्यापधुरा गाउँपालिका पनि निकै प्रभावित भएको छ । गत वर्ष कमै मात्रामा फैलिएको कोरोना भाइरसको संक्रमण यो वर्ष व्यापक छ ।

नेपालमा पनि सामाजिकस्तरमा कोरोना भाइरसको महामारी व्यापक रूपमा फैलिएको धेरै समय भइसकेको छ भने यसको रोकथाम र नियन्त्रणका लागि निषेधाज्ञाको प्रयोग गरि राखिएको छ । तर, पछिल्लो समयमा संक्रमितहरूको संख्यामा केही कमी आएको र निषेधाज्ञालाई खुकुलो बनाइँदै गएको छ । निषेधाज्ञा खुकुलो भएसँगै संक्रमण फैलिनसक्ने जोखिम पनि उच्च छ ।

यस्तै महामारी नियन्त्रणमा गाउँपालिकाले कस्तो कार्य गर्दै आएको छ र त्यसैगरी स्थानीय तहमा निर्वाचन भएर आएपछि गाउँपालिकामा विकास निर्माणको काम र सेवा प्रवाह कसरी सञ्चालन भएका छन् भन्ने लगायतका विषयमा केन्द्रित भएर सो गाउँपालिकाका अध्यक्ष नबल बहादुर मल्लसँग विकासन्युजका लागि राजिब न्यौपानेले कुराकानी गरेका छन् ।

कोरोना रोकथाम तथा न्यूनीकरणको लागि गाउँपालिकाले के गरिरहेको छ ?

विश्व महामारीका रूपमा फैलिएको नयाँ भेरियन्टको कोरोना भाइरसको संक्रमणका कारण हाम्रो गाउँपालिका पनि अछुतो रहन सकेन । यस महामारीलाई नियन्त्रण गर्नका लागि गाउँपालिकाको तर्फबाट सम्पूर्ण प्रयास जारी राखेका छौं भने उच्चतम सतर्कता पनि अपनाएका छौं । कोरोना रोकथाम र नियन्त्रणको लागि टोलटोलमा गई जनचेतनाका कार्यक्रमहरू सञ्चालन पनि गर्दै आएको छ । पालिकामा संक्रमितको संख्या बढ्दै जाँदा निषेधाज्ञा पनि जारी गरेका छौं ।

यस महामारी न्यूनीकरण गर्नको लागि जनप्रतिनिधि सुरक्षाकर्मी, स्वास्थ्यकर्मी लगायत सबै अहोरात्र खटिरहनु भएको छ । हालसम्म पीसीआर तथा एन्टिजेन परीक्षण गर्दा १ सय ५० जनामा संक्रमित पुष्टि भएको छ भने हाल उनीहरू पनि संक्रमणमुक्त भएका छन् । कामको खोजिमा भारत गएका पालिकावासीहरू कोरोनाको समयमा ७ सय जना फर्किएका छन् । उनीहरू आउनुभन्दा पहिला नै पालिका कोरोनाबाट प्रभावित भएको थियो । कोरोनाको संक्रमण बढ्दै जाँदा हामीले पालिकामा १० बेडको आइसोलेसन कक्षको व्यवस्थापन गरी बिरामीको उपचार गरिरहेका छौं भने फेरी पनि संक्रमण फैलिन सक्ने हुनाले थप २५ बेडको आइसोलेसन पनि तयार गर्दैछौं ।

कोरोनाको लक्षण देखिएका बिरामीहरूको एन्टिजेन र पीसीआर परीक्षण पालिकाले निःशुल्क गर्दै आएको छ । एन्टिजेन र पीसीआर परीक्षण गर्ने किट लगायत स्वास्थ्य सामाग्री पनि गाउँपालिका आफैंले खरिद गरेको छ भने विभिन्न संघसंस्थाबाट पनि सहयोग मिलेको छ । पालिकामा ५ ओटा अक्सिजन सिलिन्डर रहेको छ । पालिकामा उपचार हुन नसकेको खण्डमा जिल्ला अस्पतालमा उपचारको लागि पठाउने व्यवस्था गरेका छौं ।

कन्चरपुरबाट संक्रमित भए आएका एकजनाले ज्यान गुमाएका थिए । सुरुसुरुमा सबैतिर अक्सिजन तथा स्वास्थ्य सामाग्रीको चरम अभाव भइरहेको अवस्थामा हाम्रो पालिकामा पनि स्वास्थ्य सामाग्री र अक्सिजनको अभाव भयो । तर, हाल भने पालिकामा स्वास्थ्य सामाग्रीको अभाव छैन । पछिल्लो समयमा पालिकामा संक्रमितको संख्या घट्दै गएको छ ।

होम आइसोलेसनमा बसेका संक्रमितहरूलाई कसरी स्वास्थ्य सेवा दिइरहनु भएको छ ?

पालिकामा संक्रमितको संख्या बढ्दै जाँदा हामीले मास क्वारेन्टिनलाई भन्दा होम क्वारेन्टिनलाई नै जोड दिएका छौं । परीक्षण गर्दा कोरोना पुष्टि भएका र स्वास्थ्य अवस्था सामान्य भएका बिरामीलाई होम आइसोलेसनमै सुरक्षित बस्नको लागि आग्रह गरेका छौं । होम आइसोलेसनमा बसेका नागरिकको स्वास्थ्य अवस्था बारे सम्बन्धित वडाका स्वास्थ्यकर्मीहरू तथा जनप्रतिनिधिहरू उनीहरूको स्वास्थ्य अवस्था बारे बुझ्दै आउनुभएको छ ।

कोरोना संक्रमण भएका र स्वास्थ्यमा समस्या भएका नागरिकलाई मात्र अस्पताल वा आइसोलेसनमा राख्ने व्यवस्था मिलाएका छौं । स्वास्थ्यकर्मीले उहाँहरूलाई फोन गरेर आवश्यक परामर्श दिइरहनुभएको छ । साथै औषधि पनि उपलब्ध गराउँदै हुनुहुन्छ । पछिल्लो समयमा संक्रमणको संख्या कम हुदै जाँदा होम आइसोलेसनमा बस्नेको संख्या पनि घट्दै गएको छ । पालिकामा संक्रमण घट्दै गएको छ तर, संक्रमण फेरी फैलिन पनि सक्छ त्यसैले हामीले सबै उच्च सतकर्ता अपनाउनु पनि आवश्यकता छ ।

तेस्रो लहरको पनि कोरोना आउन सक्छ भनिएको छ, यस तर्फ सचेत हुँदै पुर्वातयारी के गर्दै हुनहुन्छ ?

कोरोना भाइरस महामारीको तेस्रो लहरले बढी बालबालिकाहरूलाई असर गर्ने धेरै विज्ञहरूले चेतावनी दिएका छन् । यस प्रति मध्यनजर गर्दै आवश्यक स्वास्थ्य सामाग्री जुटाउने योजना बनाएका छौं । समुदायमा कोभिड संक्रमणलाई रोक्न समयमै गाउँपालिकालेसचेतनाका विभिन्न सूचनाहरू प्रकाशन गर्ने, टोलटोलमा साबुन पानीले हात धुने व्यवस्था र सरसफाइलाई जोड दिँदै आएको छ । धेरै जसो नागरिकहरू महामारीबाट सचेत पनि हुँदै आएका छन् । पालिकामा धेरै ठुलो स्वास्थ्य जनशक्ति नभए पनि सामान्य जनशक्ति हामीसँग छ ।

कमजोर आर्थिक अवस्था भएकाहरूका लागि खाद्यान्न र राहतका कार्यक्रमहरू ल्याउनु भएको छ ?

हामीले पालिकामा राहत प्याकेजहरू ल्याएका छौं । गरिब र आर्थिक स्थिति कमजोर भएका परिवारलाई पालिकाबाट राहत वितरण गरिएको हो । पालिका भित्र राहत पाइनौं खान पाइनौं भन्नेजस्ता समस्या लिएर आउनुभयो भने हामी राहत पनि दिन्छौं । पालिका भित्र ११ सय जति दलितहरूको बस्ती छ । उनीहरू सम्पूर्णलाई राहत वितरण गरेका छौं । हालसम्म पालिका भित्रका २ हजार घर परिवारलाई पहिलो चरणको राहत वितरण गरेका छौं । विभिन्न संघसंस्थाले पनि हामीलाई सहयोग गरेको छ ।

कोरोना संक्रमित भएका विपन्न वर्गको लागी ३० केजी चामल, २ केजी दाल, नुन, २ लिटर तेल, साबुन आदि वितरण गरेका छौं । कोभिड प्रभावित छन्, जसले ज्याला मजदुरी गरेर परिवार पाल्छ, जसले यो समयमा कामै गर्ने सक्दैन, त्यस्तो व्यक्तिलाई मात्र हामीले राहत दिन्छौं । कोभिड बढ्दै गयो भने राहतको कार्यक्रमहरू ल्याउनु पर्ने अझ आवश्यक र अनिवार्य हुनेछ । जिल्ला अथवा सदरमुकाममा बसेका र अलपत्र परेकालाई पनि हामीले राहतको व्यवस्था ग¥यौं । बाहिरी जिल्ला अलपत्र परेकालाई पनि हामीले यातायातको सुविधाद्वारा सम्बन्धित ठाउँमा पुर्याएर पनि हामीले उद्धार गरेका छाैं ।

तपाईं गाउँपालिकाको प्रमुखको रूपमा निर्वाचित भएर आएको ४ वर्ष पुरा भएको छ भने तपाईंहरु अन्तिम वर्षको कार्यकालमा पनि हुनुहुन्छ, यो अवधिमा पालिका भित्र के कति काम गर्नुभयो र कस्ता परिवर्तन आए पालिकामा ?

हो, हामी निर्वाचित भएको आएको ४ वर्ष पुरा भएको छ भने अन्तिम कार्यकालको दौरानमा पनि छौं । हामी निर्वाचित भई सकेपछि हामीले घोषणपत्रमा पनिधेरै कुराहरुको उल्लेख गरेका थियौं । यसमा हामीले जनताहरुसँग गरेका प्रतिबद्धता थिए, पालिकाका आवश्यकता थियो, ती आवश्यकता र विकासका कुराहरू हामीले क्रममैसँगसम्बोधन गरेको अवस्था छ । चाहे त्यो भौतिक पुर्वधार, खानेपानी, सिचाई, सडक, शिक्षा, बिजुली, स्वास्थ्य, पर्यटन, सुशासनका कुरा, लक्षित वर्गलाई राहत दिने कुरालाई समेटेर सबै क्षेत्रमा काम गरेको अवस्था छ ।

पहिलेको तुलनामा विकास निर्माणको कामहरू पनि धेरै भएका छन् । भौतिक पूर्वाधारको तर्फ कुरा गर्दा पहिला २ देखि ३ ओटा मात्र सडकको निर्माण भएको थियो । अहिले हामी प्रत्येक वडा प्रत्येक टोलमा सडक पुर्याउन सफल भएका छौं । स्वास्थ्य क्षेत्रमा पनि आमूल परिवर्तन आएको छ भने कृषि क्षेत्रका पनि हामीःे ठुलो फड्को मारेका छौं । हामीले सामूहिक रूपमा पनि कृषि खेतीको कामहरू सुरुवात गरेका छौं । कृषक र पालिकाको साझेदारीमा हामीले अनुदानमा बिउ बिजन पनि वितरण गर्दै आएका छौं । त्यसैले समग्रमा भन्नु पर्दा हामीले सबै क्षेत्रमा उल्लेखिनिय कामहरू गरेका छौं । खोनेपानीबाट पिडित रहेको समुदाय धेरै रहेका थियो । हाल खानेपानीबाट कुनै पनि समुदाय वञ्चित छैन ।

स्थानीय तहको नेतृत्व सम्हाल्नुभएको धेरै भएको छ भने अनुभव पनि धेरै बोटुल्नु भएको छ, स्थानीय सरकारलाई प्रभावकारी रूपमा सञ्चालन गर्न के–के काम गर्नुपर्ने रहेछ ?

स्थानीय तहलाई प्रभावकारी नै बनाउने हो र यहाँका यावत समस्यालाई समेट्न पर्ने हो तर सबै सम्पूर्ण समस्याको समधान गर्ने स्थानीय तहले चाहेर पनि सक्दैन रहेछ । जनताको आवश्यकता चाहना धेरै हुन्छ । साचै पालिकाको विकास गर्नको लागि सबै संस्थाहरूले समन्वय गरेरसरसल्लाह अनुसार यहाँको आवश्यकता परिपूर्ति गर्दै आ–आफ्नो क्षेत्रको काम राम्रो समाल्नु पर्छ । हाम्रो पालिकाको आन्तरीक स्रोत साधन कम छ । प्रदेश र केन्द्रको सहयोगमा नै स्थनीयतहको विकास हुँदै रहेछ । हामी नागरिकको नजिकको प्रतिनिधि भइरहँदा हामी जनप्रतिनिधिले जनताको सेवक भएर काम गर्नुपर्छ । नागरिकको हरेक समस्यासँग जानकारी राख्दै स्थानीय नागरिकको अपेक्षा र मागअनुसार साधन र स्रोतले भ्याएसम्म विकासको काम गर्नुपर्छ । पालिकाको नीति, योजना र बजेट कार्यान्वयन गर्ने कर्मचारीको मनोबल उच्च पारेर काम गर्दै कर्मचारीसँग भएको क्षमतालाई स्थानीय सरकारले सदुपयोग गर्ने स्थानीय सरकारलाई प्रभावकारी रूपमा सञ्चालन गर्न सकियो भने मात्र राम्रो हुने रहेछ भन्ने अनुभव प्राप्त भयो ।

स्थानीय सरकारमा काम गरेका ४ वर्ष परा हुँदा काम गर्दौ जाँदा के– कस्ता चुनौती र समस्या आए त ?

जनताको नजिकैको सरकार स्थानीय तह हो । जनातको गुनासोलाई संभोदन गर्ने भनेको नै स्थानीय तह हो । स्थानीय सरकारसँग नागरिकका चाहना र अपेक्षा धेरै छन्। तर स्थानीय तहमा विविधखाले समस्या भइरहेका हुन्छन् । जनताका चाहना र अपेक्षा पूरा गर्न निकै कठिन भइरहेको छ। चुनौतीलाई अवसरका रूपमा लिँदै स्थानीय तहलाई अब्बल बनाउन भएभरको शक्ति र क्षमता प्रयोग गर्दै अगाडि बढिरहेका छौं ।स्थानीय तहमा काम गर्दै जाँदाधेरै समस्या र चुनौती आए । हाम्रो पालिका अन्य स्थानीय तह भन्दा पछौटे नै थियो भने विकास निर्माणको कुराबाट पनि हामी टाठा नै थियौं । सिंहदरबारको अधिकार गाउँसम्म अनि पशस्त बजेट आउँछर स्थानीय तहमा हामीले सोचेको विकास निर्माणको कामहरू पुरा हुन्छ भन्ने सोचाई थियो । हामीले सोचे अनुसार बजेट पनि हुन सकेन र स्रोत पनि हामीसँग हुन सक्ने र हामी कमजोर हुने बाटो यहाँनेर भयो । यहाँ सकारात्मक सोचको अभाव छ । पालिकामा कच्ची सडकहरु धेरै छन् । वैदेशिक रोजगारेका लागि गएका रोजगारी गुमाएकाहरूलाई पर्याप्त मात्रामा रोजगारी दिन नसकिरहेको अवस्था छ । यस्तायस्ता कठिनाइको कारण चाहेको जस्तो काम गर्ने सकेको छैन । तर, चुनौतीलाई अवश्र मादै अगाडि बढि रहेका छौं ।

अन्त्यमा आफ्ना पालिकाका वासिन्दाहरुलाई के भन्न चाहनुहुन्छ ?

गन्यापधुरा गाउँपालिकाका जनतालाई म के अनुरोध गर्न चाहन्छु भने सबै भन्दा ठुलो कुरो आफ्नो काम, कर्तव्य, अधिकार र नागरिकले के गर्ने, कानुनको मर्यादा मान्ने कि नमाने भन्ने कुरा देखि लिएर सबै जना सचेत रहन जरुरी छ । अधिकार मात्र जमाएर हुँदैन आफुले गर्नुपर्ने कर्तव्य जुन चाहिँ सबैधानीक कुराहरू छन् त्यसको पालन गर्न पनि जरुरी छ ।

कोभिडको समय छ, भिडभाड नगरिइदिनुस्, परिवारमा कसैलाई कोरोना भए उचित उपचार गर्नुहोस् । रोग लुकायो भने आफूमात्र नभई पुरै समुदायको ज्यान जोखिममा पर्न सक्छ त्यस कारण कर्तव्य बोध हुन जरुरी पनि छ । तपाईंको स्वास्थ्य उपचार र ज्यान जोगाउन हामी रातदिन लागी परेका छौं । नआत्तिनुहोस् धैर्य राख्नुहोस् र यो विश्वभर महामारीको रूपमा फैलिएको कोरोना भाइरसबाट सबै नागरिकहरू सचेत रहौं भन्न चाहन्छु । अनि नागरिकको धेरै भन्दा धेरै अपेक्षा रहेको छ र त्यो अपेक्षा अनुसार हामी जनप्रतिनिधिले काम गर्ने प्रयत्न गरेका छौं । स्थानीयवासीले पालिकामा जे काम गरेका छौं त्यसको सही मुल्याङकन गरिदिनु पर्छ । नागरिकहरूले आफ्नो समस्या हामीसँग खुलस्त राख्नु हुन अनुरोध गर्दा छु । नागरिकको आवश्यकता पुरा गर्न मात्र नभई समग्र पालिकाकै विकास गर्न पनि हामीले कम्मर कसेर लागि परेका छौं ।

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.