काठमाडौं । बैंकरहरूले प्रत्यक्ष रूपमा नियामक नेपाल राष्ट्र बैंकको विरोध तथा आलोचना गर्न नगरेपनि अप्रत्यक्ष रूपमा भने आलोचना तथा विरोध गरेका छन् । गत आर्थिक वर्ष २०८०/८१ को चौथो त्रैमासको वित्तीय विवरणमार्फत् बैंकहरूले नियामक राष्ट्र बैंकको अस्थिर नीतिको आलोचना गरेका हुन् ।

खुलेर नियामकको आलोचना गर्न डराउने बैंकरहरूले आफ्नो वित्तीय विवरणमा समस्या तथा चुनौतमा भने राष्ट्र बैंकको अस्थिर नीतिको आलोचना गरेका हुन् । राष्ट्र बैंक तथा सरकारले जारी गर्ने नीति, निर्देशन तथा कानूनहरूमा हुने परिवर्तनले सम्भावित जोखिम उत्पन्न गरेको वित्तीय विवरणमा उल्लेख छ । साथै नियामकबाट जारी नीति तथा निर्देशनबाट हुने सञ्चालन खर्चको वृद्धि तथा आम्दानीमा आउन सक्ने संकुचनका कारण अपेक्षा अनुसारको नाफा नहुने गरेको उनीहरूको भनाइ छ ।

कृषि विकास बैंकले संचालन लागत बढेको र ब्याज खर्च व्यवस्थापन गर्नलाई चुनौति भएको बताएको छ । साथै विश्व अर्थतन्त्रमा देखिएको मन्दीले प्रभाव पारेको, समय समयमा हुने नीतिगत र कानूनी व्यवस्थामा परिवर्तन, सूचना प्रविधिमा देखिएका चुनौति र अनुपालना लागतमा वृद्धि भएको विषयलाई बैंकले समस्या तथा चुनौतिका रूपमा लिएको छ ।

साथै ती चुनौतिलाई समाधाका लागि बैंकले सजगताका साथ समग्र प्रणालीमा समय सापेक्ष सुधार गरिरहेको बताएको छ । उपलब्ध स्रोत र साधनको अधिकतम परिचालन गरी व्यवसाय वृद्धि तथा विविधिकरण गर्ने, प्रतिस्पर्धी ब्याजदर कायम गर्न संचालन खर्च कटौति र न्यून लागतको निक्षेप र दीर्घकालीन श्रोत संकलनमा जोड दिने, कर्जा र निक्षेप सम्मिश्रणलाई सन्तुलित बनाउने रणनीति बैंकको छ ।

व्यवसाय नियन्त्रण गर्न केन्द्रीकृत व्यवसायको अवधारणा अवलम्बन गर्ने, डिजिटल बैंकिङ कारोबारमा तिव्रता दिने, संस्थागत संरचनामा व्यापक सुधार गर्ने र कार्यगत दक्षता तथा चुस्तता, संरचनागत नियन्त्रण प्रणाली तथा जोखिम नियन्त्रण प्रणालीलाई सुदृढ बनाउने बैंकले बताएको छ । लामो अवधिको श्रोत परिचालनका लागि बाह्य श्रोतको रुपमा (विदेशी मुद्रामा सापटी लिने, विभिन्न दातृ निकायहरुबाट लामो अवधिको कर्जा लिने आदि) र आन्तरिक श्रोतको रूपमा कृषि ऋणपत्र जारी गर्दै लाने नीतिलाई निरन्तरता दिने बैंकको भनाइ छ ।

एभरेष्ट बैंकले सञ्चालन लागत व्यवस्थापन, व्यावसायिक र अनुभवी कर्मचारी भर्ना, स्थानीय स्तरमा पर्याप्त प्रशिक्षण प्रदान, गैरब्याज आम्दानी वृद्धि, समयमै ऋण असुली र जोखिम सम्पत्तिको गुणस्तर कायम राख्नुपर्ने विषय चुनौतिका रूपमा लिएको छ ।

यस्तै रूस–युक्रेन युद्ध, इजरायल-हमास द्वन्द्व, आर्थिक अस्थिरता ब्याजदर, मुद्रास्फीति र समग्र वित्तीय प्रणालीमा प्रभाव पारेका कारण नाफामा असर गरेको, बारम्बार नीतिहरू परिवर्तन हुने, ब्याजदरको उतार चढाबले बैंकको खुद ब्याज मार्जिन र नाफामा असर गरेको, निक्षेप तथा कर्जा लगानीमा प्रभाव पारेको बैंकको भनाइ छ । वातावरण, सामाजिक र सुशासनमा ध्यान केन्द्रीत गर्न दिगो अभ्यास र ऋण लगानीमा समेत असर गरेको बैंकले उल्लेख गरेको छ । बढ्दो साइबर ठगीलाई पनि बैंकले चुनौतिका रूपमा अघि सारेको छ ।

बैंकले व्यापार वृद्धि गर्न डिजिटलमा जोड दिने, ग्राहकको आवश्यकता पत्ता लगाउने र सेवा सहज गर्ने, सम्पत्ति र दायित्वहरूको प्रभावकारी व्यवस्थापन गर्ने र लागत घटाउने र बलियो साइबर सुरक्षा प्रणाली तयार पार्ने बैंकको रणनीति छ । गुणस्तरीय सेवा प्रवाह गर्न कर्मचारीलाई प्रशिक्षण गराउने, गैर बैंकिङ क्षेत्रमा वित्तीय समावेशीकरणलाई प्रोत्साहित गर्ने, आन्तरिक र बाह्य परिवर्तनहरूलाई नजिकबाट निगरानी गर्ने, बैंकको सकारात्मक ब्राण्डिङमा जोड दिन रणनीतिक मार्केटिङ अभियानमा लगानी गर्ने बैंकको रणनीति तथा योजना छ ।

ग्लोबल आइएमई बैंकले मर्जरका कारण बैंकको जनशक्ति, व्यवसाय तथा सञ्जालमा भएको आकस्मिक वृद्धिसँगै सञ्चालन जोखिम र व्यवस्थापन खर्चमा मितव्ययीता अपनाउनु, कर्जाको गुणस्तर अभिवृद्धि गरी असुलीको माध्यमबाट निष्क्रिय कर्जा कम गर्नु, अतिरिक्त तरलतालाई गुणस्तरीय कर्जामा लगानी र उचित व्यवस्थापन गर्नु, सूचना प्रविधिको उच्चतम प्रयोग गर्दै अन्तरनीहित जोखिमको समयमै पहिचान र उचित व्यवस्थापन गर्नु, बैंकको सञ्चालन तथा व्यवस्थापन खर्चमा थप मितव्ययिता अपनाई पुँजीमा अपेक्षित प्रतिफल दिनु र कार्यरत दक्ष जनशक्तिमा भएको ज्ञान, सीप र क्षमताको अधिकतम उपयोग गर्नु र जनशक्तिको पलायन दर कम गर्नु समस्या र चुनौति रहेको बताएको छ ।

देशको अर्थतन्त्रमा उत्पन्न प्रतिकुलतासँगै सिर्जीत तरलता अभावबाट व्यवसायमा परेको असर, कर्जाको साँवा तथा ब्याज भुक्तानीमा पारेको समस्या, दिगो बैंकिङ्ग कारोबारको विस्तार तथा लगानीकर्ताको अपेक्षित प्रतिफल, बैंकहरूमा देखिएको न्यून कर्जा वृद्धि र निक्षेपको अस्थिर ब्याजदर, बैंकिङ्ग क्षेत्रमा रहेको निष्क्रिय कर्जा तथा असुली, प्रविधिको विकाससँगै यसले निम्त्याएका जोखिम, नियामकबाट जारी हुने नीति तथा निर्देशनबाट हुने सञ्चालन खर्चको वृद्धि तथा आम्दानीमा आउन सक्ने संकुचनका कारण अपेक्षित नाफामा हुने कमी, मर्जरका कारण बैंकिङ्ग व्यवसायमा देखिएका विभिन्न समस्यालाई बैंकले चुनौती मानेको छ ।

सम्पत्ति तथा दायित्वको व्यवस्थापन र पोर्टफोलियोको जोखिम अनुरूप विविधता कायम गर्ने, अर्थतन्त्रमा आएको सिथिलताले गर्दा असर परेका व्यवसायिक संस्था तथा व्यक्तिगत ग्राहकहरूसँग थप सहकार्य, कर्जाको पुनरतालिकीकरण तथा पुर्नसंरचना जस्ता उपायहरूको अवलम्बन गर्ने, खर्चहरूको प्रभावकारी अनुगमन गर्ने तथा उच्च जोखिमयुक्त सम्पत्तिहरूको उचित व्यवस्थापन गर्ने, सञ्चालन, बजार तथा व्यापार जोखिम क्षेत्रहरुको अनुगमन र योजनावद्ध रुपमा प्रभावकारी जोखिम व्यवस्थापन कार्य गर्ने बैंकको रणनीति छ । यस्तै खराब कर्जा असुली तथा व्यवस्थापनमा उच्च प्राथमिकता दिने, पुँजी कोष वृद्धि र अनुपालन तथा जोखिम व्यवस्थापन विभागको थप सबलीकरण गर्ने, समय सापेक्ष हुने गरि प्रविधिमा आधरित नयाँ नयाँ बैंकिङ्ग सेवा तथा सुविधाहरूको विकास र विस्तार गर्ने, कर्मचारी तालिम सम्बन्धमा योजनावद्ध कार्यतालिकाको प्रभावकारीता अभिवृद्धि गर्ने रणनीति बैंकले बनाएको छ ।

हिमालयन बैंकले पर्याप्त व्यापार क्षेत्रको अभावका कारण सम्पत्ति र दायित्वमा जोखिम बढेको, मुद्रास्फीति बढेको, तीव्र प्रतिस्पर्धाकाबीच वित्तीय संस्थाहरूको संख्या बढी भएको विभिन्न नीतिगत अभावले लगानीमा बाधा पुर्याएको र बैंकको मुख्य व्यवसायिक गतिविधिमा समेत असर परेको, रेमिट्यान्स क्षेत्रमा कडा प्रतिस्पर्धा रहेको, ऋणको ब्याजदर घटाउन दबाबलाई चुनौतिका रुपमा लिएको छ ।

कुमारी बैंकले सञ्चालन लागत न्यूनीकरण र गैर बैंकिङ सम्पत्ति व्यवस्थापन गर्नु आन्तरिक चुनौतिका रूपमा लिएको छ । डिजिटाइजेसनलाई व्यापकता गर्नु र ग्राहकहरूको आवश्यकताहरू पूरा गर्न नवीनतम सेवा दिनु, नयाँ उत्पादन तथा कम जोखिम भएका क्षेत्रमा लगानी गर्ने, गैर बैंकिङ सम्पत्ति व्यवस्थापन र कर्जा असुलीमा जोड दिने गरी रणनीति तयार पारेको बैंकले जनाएको छ ।

लक्ष्मी सनराइज बैंकले दक्ष तथा अनुभवि कर्मचारी भर्ना, कर्मचारी पलायन, सञ्चालन खर्च घटाउनुलाई, लगानी गर्ने वातावरण नभएको, सीमित स्रोतबाट मात्रै निक्षेप संकलन गर्नुपरेको, आकस्मिक प्राकृतिक/साम्प्रदायिक प्रकोपहरूमा स्थानीय र विश्वव्यापी अर्थतन्त्र संवेदनशील रहेको बताएको छ ।

बैंकले बजार अनुसार सम्पत्ति तथा दायित्वहरूको पुनः मूल्य निर्धारण गर्ने, नयाँ उत्पादन र सेवाहरू दिने, जोखिम व्यवस्थापन तथा पोर्टफोलियो व्यवस्थापन गर्ने, लगानीको लागि नयाँ क्षेत्रहरू पहिचान गर्ने, सुदृढीकरण सेवालाई डिजिटलाइजेशन गर्ने बैंकको रणनीति छ ।

माछापुच्छ्रे बैंकले शाखा विस्तार तथा मुद्रास्फितिको कारणले संचालन खर्चमा वृद्धि, बैकबाट प्रदान गरिने दीर्घकालिन, मध्यकालिन, चालु पुँजी जस्ता कोषमा आधारित कर्जा तथा प्रतितपत्र, जमानत पत्र जारी गर्ने जस्ता गैह्रकोषीय सेवाहरू उपलब्ध गराउँदा हुन सक्ने सम्भावित जोखिम, बैंकको आधारभूत संरचना एवं प्राविधिक विकासमा हुन सक्ने खर्च र व्यवस्थापनमा हुन सक्ने जोखिमलाई चुनौति भनेर उल्लेख गरेको छ ।

यस्तै सम्पत्ति शुद्धीकरण निवारणसँग गाँसिने बैंकका आन्तरिक नियम र नियन्त्रण प्रक्रियामा निहित जोखिम, निक्षेप तथा कर्जा लगानी ब्याजदरमा हुने परिवर्तनबाट असर पर्ने जोखिमहरू, समयमा कर्जा असुली नभै उत्पन्न हुने आर्थिक जोखिम, बैंकले प्रयोगमा ल्याएको फिनाकलमा प्राविधिक गडबडीले हुन सक्ने जोखिम र मुख्य कर्मचारीहरूले छोड्दा हुन सक्ने जोखिमलाई आन्तरिक चुनौतिका रूपमा लिएको छ ।

यस्तै राष्ट्र बैंक तथा सरकारले जारी गर्ने नीति, निर्देशन तथा कानूनहरूमा हुने परिवर्तनले उत्पन्न हुन सक्ने सम्भावित जोखिम, सीमित लगानी क्षेत्र र बैंक तथा वित्तीय संस्था बीच भएको तीव्र प्रतिस्पर्धा, विदेशी प्रविधिको परिवर्तन अनुरूप बैंकको गतिशिल परिवर्तन हुन नसक्ने सम्भावना, देशको आर्थिक अवस्थामा आउने उतार चढावबाट उत्पन्न हुन सक्ने जोखिम, तरलता अभावले बैंकिङ्ग प्रणालीमा पर्न सक्ने सिस्टमेटिक रिस्क, मुद्रा बजारमा ऐतिहासिक रूपमा डलरको मूल्यमा आएको वृद्धिका कारण आयात महँगो भई वैदेशिक मुद्रास्फीतीको दबाबबाट उत्पन्न हुन सक्ने जोखिम र बिदेशी विनिमय कारोबार गर्दा विनिमय दरमा हुने परिवर्तनलाई बाह्य समस्याका भनेर बैंकले चित्रित गरेको छ ।

ग्राहकसँगको सम्बन्ध व्यवस्थापन गर्न उत्कृष्ट एवं गुणस्तरीय सेवा उपलब्ध गराउने, समय सापेक्ष डिजिटल बैकिङका सुविधा वृद्धि तथा सेवालाई थप गुणस्तरीय बनाइएको, लागत कटौती तथा लागत नियन्त्रणका उपायहरू अवलम्बन गरिएको, कर्जा तथा सापट र लगानी खराब भई हुन सक्ने जोखिमबाट बच्नका लागि आवश्यक जोखिम कोषको व्यवस्था गरिएको बैंकको भनाइ छ ।

बैंकको नीति नियम तथा आन्तरिक नियन्त्रण प्रणाली चुस्त दुरूस्त राखिएको, भविष्यमा हुन सक्ने जोखिमबाट बच्न कर्मचारीहरूलाई आवश्यक तालिम दिने गरिएको, बैंकको बैंकिङ सफ्टवेयरमा हुन सक्ने प्राविधिक गडबडीबाट बच्न आवश्यक ब्याकअप राख्ने गरिएको, बिनिमय दरमा हुने परिवर्तनबाट हुन सक्ने जोखिमबाट बच्नका लागि आवश्यक सटही घटबढ कोषको व्यवस्था गरिएको, बैंकको संगठनात्मक संरचनामा परिवर्तन गरी बढी प्रभावकारी बनाइएको तथा केही मुख्य कर्मचारीले छोड्दा पनि बैंक नियमित रूपमा सेवा प्रदान गर्न सक्षम रहेको बैंकको भनाइ छ ।

नबिल बैंकले देशको आर्थिक अवस्थाका कारण एनपीए व्यवस्थापन, न्यून आर्थिक वृद्धि र घट्दो सम्पत्तिको गुणस्तरको ब्याक ड्रपमा सम्पत्ति वृद्धि, गैर–ब्याज आम्दानी सुधार गर्नु र ब्याज जोखिम व्यवस्थापन गर्नुलाई बैंकले चुनौतीका रूपमा लिएको छ । यस्तै अस्थिर बजार तरलता स्थिति, स्थिर ऋण माग, विभिन्न क्षेत्रमा सरकारको कम पुँजीगत खर्चको असर, बढ्दो सूचना सुरक्षा जोखिम, अर्थतन्त्रमा देखिएको सुस्तता पनि चुनौति भनेर उल्लेख गरेको छ ।

बैंकले सम्पत्ति र दायित्वहरूको विवेकपूर्ण व्यवस्थापन गर्ने, दक्षता मार्फत लागतको प्रभावकारी व्यवस्थापन, गैर–ब्याज आम्दानीको योगदान कायम राख्न वैकल्पिक व्यापार मार्गहरू र च्यानलहरूको अन्वेषण गर्ने, सेवा वितरणमा उल्लेखनीय सुधारको लागि डिजिटलाइजेशनलाई अँगालेको र कर्मचारीहरूलाई तालिममा जोड दिने गरी बैंकले रणनीति बनाएको छ ।

नेपाल बैंकले निष्क्रिय कर्जाको व्यवस्थापन, दक्ष जनशक्ति, बढ्दो डिजिटलाइजेशन र डिजिटल उत्पादनहरूको जोखिम व्यवस्थापन, रुस-युक्रेन युद्ध र मध्यपूर्वमा भएको अशान्तिलाले विश्व अर्थतन्त्रमा असर पारेको, निर्माण तथा उत्पादन क्षेत्रको वृद्धिमा ह्रास आएको, कम सरकारी खर्चका कारण कर्जा प्रवाहमा कठिनाईलाई चुनौति भनेको छ ।

नियन्त्रित व्यापार वृद्धि र नाफा व्यवस्थापनमा जोड दिने, संचालन दक्षता अभिवृद्धि गर्ने र नयाँ बैंकिङ उत्पादनहरू पहिचान गर्ने, बैंकिङ सेवाहरू डिजिटाइज गर्ने, बैंकको गैरब्याज आम्दानीका लागि नयाँ क्षेत्रहरू अन्वेषण गर्ने, सम्पत्ति र दायित्व व्यवस्थापनमा जोड दिने, ग्राहक सेवामा प्रभावकारिता कायम राख्ने बैंकको रणनीति तथा योजना छ ।

एनआईसी एशिया बैंकले बढ्दो निष्क्रीय कर्जा, बढ्दो सञ्चालन लागत, पूर्वी युरोप तथा मध्य पूर्वमा देखा परेको द्वन्दका कारण विश्व अर्थतन्त्रमा मन्दिको खतरा, राजश्व आम्दानी र विकास सर्वमा कमी, न्यून कर्जा माग, बढ्दो सुचना प्रविधिलाई चुनौति भनेर उल्लेख गरेको छ ।

तर, बैंकले नविनतम् प्रविधिको प्रयोग गरी उत्कृष्ट सेवा प्रदान गर्ने, नयाँ क्षेत्रमा लगानी एवं अवसरको निरन्तर खोजी गर्दै जाने, कर्मचारीहरूको निरन्तर वृत्ति विकासमा जोड दिने, प्रतिस्पर्धी क्षमताको विकास गर्दै जाने, विवेकशील जोखिम व्यवस्थापनको नीतिलाई अंगिकार गर्दै जाने, उत्पादनशील क्षेत्र कर्जा लगानी वृद्धिको लागि सम्भाव्य अवसरहरूको खोजी गर्ने, उपभोक्ता कर्जा र साना तथा मौला कर्जा प्रवाहमा जोड दिने, चल्ती तथा बचत निक्षेपमा जोड, मितव्ययी खर्चमा जोड दिने, डिजिटल बैंकिङ्ग गतिविधिहरू तिव्र रुपमा अगाडि बढाउने बैंकको योजना छ ।

नेपाल इन्भेष्टमेन्ट मेगा बैंकले बैंकिङ्ग क्षेत्रमा बढ्दो अस्वस्थ प्रतिस्पर्धा, कर्जाको मागको कमिले लगानी विस्तारमा संकुचन, राजनितिक तथा नितिगत अस्थिरता, अन्तर्राष्ट्रिय आर्थिक तथा व्यापारिक परिदृश्यमा हुने अनपेक्षीत उतार चढाव, छोटो अन्तरालमा हुने ब्याजदर परिवर्तनलाई बैंकले बाह्य समस्या तथा चुनौतिको रुपमा लिएको छ ।

मानव संशाधनमा हुने परिवर्तनलाई आन्तरिक समस्या तथा चुनौतिको रुपमा लिएको छ । साथै काबुभन्दा बाहिरका परिस्थिति बाहेक उपरोक्त चुनौति समाधान गर्न व्यवसाय विविधीकरण, ग्राहकमुखी गुणस्तरीय सेवा तथा खर्चमा मितव्ययीता, मानव संशाधन विकास आदि क्षेत्रमा लगानी गर्ने रणनीति लिएको छ ।

एनएमबी बैंकले आम्दानी विरुद्ध सञ्चालन लागत बढ्दै, प्रतिस्पर्धात्मक बजारमा गुणस्तरीय सेवाको कमी, अधिक तरलता, कर्जा रिकभरीमा समस्या, लगानीमा नहुनु, सीमित अवसरमा धेरै प्रतिस्पर्धात्मक गर्नुपर्ने चुनौति रहेको जनाएको छ ।

एनपीए रिकभरीको निरीक्षण गर्न विशेष कर्मचारी परिचालन, डिजिटल च्यानल खुला राख्दै र दीर्घकालीन डिजिटल योजना, वैकल्पिक कोषका स्रोतहरूमा केन्द्रीत, लागतलाई अनुगमन गरी व्यवस्थापन तथा घटाउने, जोखिम व्यवस्थापन र अनुपालन अभ्यासहरू मार्फत वृद्धिमा जोड दिने, ऊर्जा, कृषि र अन्य उत्पादनशील क्षेत्रहरू र खुद्रा क्षेत्रहरूमा ध्यान दिने बैंकको रणनीति छ ।

प्राइम बैंकले तरलताको व्यवस्थापन तथा तरलताको कारणले ब्याजदर परिवर्तनले हुन सक्ने जोखिम रहेको, देशको कमजोर अर्थतन्त्रका कारण व्यवसायिक लगानीका अवसरहरूमा दीर्घकालीन स्थायित्व हासिल गर्न कठिनाई र बैंकको निष्कृय कर्जा समेत बढ्दै जाने जोखिम रहेको बताएको छ ।

कोभिड महामारीका दीर्घकालीन प्रभाव र रुस युक्रेनका साथै मध्यपूर्वमा जारी भूराजनैतिक तनावको कारण विश्व अर्थतन्त्रसँगै मुलुकको अर्थतन्त्रमा समेत परेको नकारात्मक प्रभावबाट सम्पूर्ण बैंकिङ्ग क्षेत्र नै प्रभावित हुन गएको र अनिश्चित समय सम्म प्रभाव पर्न सक्ने, कोरोनापश्चात् नकारात्मक असरले व्यवसाय प्रभावित भएकाले ब्याज तथा ऋण असुलीमा चुनौति रहेको, देशको आर्थिक तथा राजनैतिक उतारचढावबाट उत्पन्न हुन सक्ने नीति निर्देशनबाट हुन सक्ने जोखिम र कृत्रिम बुद्धिमत्ता जस्ता नविनतम सूचना प्रविधिको विकास र अत्यधिक प्रयोगले सिर्जना हुन सक्ने चुनौती रहेको बैंकले बताएको छ ।

बैंकिङ्ग विविधीकरण, वृहत्तर व्यवसायिक योजना, नयाँ लगानीका क्षेत्रहरुको पहिचान गर्ने, छिटो छरितो गुणस्तरीय एवं भरपर्दो सेवा, ग्राहकमैत्री बैकिङ्ग सेवा सुलभ तरिकाले सर्वसाधारणको पहुँच भित्र पुर्याउने रणनीति बैंकले लिएको छ । निक्षेपकर्ता, ऋणी शेयरधनीहरु लगायत सम्पूर्ण सरोकारवालाहरुको सर्वोत्तम हित संरक्षण गर्दै सबै पक्षलाई लाभान्वित हुने गरी बैंकले आफ्नो कार्य गर्ने बैंकका योजना छ ।

विगतका वर्षहरूमा आर्जन गरेको मुनाफाबाट बोनस सेयर जारी गर्दै पूँजीको आकार वृद्धि गर्ने नीति अवलम्बन गरेको र बैंकको प्राथमिक पुँजी पर्याप्तता अनुपात बलियो अवस्थामा रहेको र यसलाई थप मजबुत बनाउँदै लैजाने रणनीति बैंकले अपनाएको छ । मुलुकमा आर्थिक मन्दीका कारण अधिकांश उद्योग व्यवसायहरु पूर्ण रूपमा संचालनमा आउन नसकेको अवस्था अझै रहेको र केही व्यवसायहरुमा दीर्घकालिन असर परेको देखिएको छ । बैंकले विभिन्न क्षेत्रका व्यवसायहरुमा परेका असरबारे विस्तृत अध्ययन गरी ऋणीहरूलाई राष्ट्र बैंकद्धारा जारी गरेको मौद्रिक नीति र निर्देशनको समेत अधिनमा रही आवश्यक सुविधा प्रदान गरी समस्या सम्बोधन गर्ने रणनीति तर्जुमा गरेको जनाएको छ ।

प्रभु बैंकले शाखा सञ्जाल विस्तार भएको र व्यापार वृद्धि गर्नुपर्ने, अशक्त ऋणको असुली, कर्मचारी व्यवस्थापन, राजनीतिक र सामाजिक परिवेश, सूचना सुरक्षा जोखिम व्यवस्थापन, ब्याजदर तिव्र उतार–चढ़ाव, हालको सुस्त आर्थिक अवस्थाको कारण समग्र व्यापार र नाफामा प्रभाव परेको बैंकले बताएको छ ।

आन्तरिक तथा बाह्य परिवेशमा आएको परिवर्तनलाई ध्यानमा राखी व्यवसायिक क्रियाकलाप विस्तार गर्ने, कर्मचारीहरूलाई सीप र क्षमता अभिवृद्धि गर्न तालिमहरू प्रदान गर्ने, ग्राहकको चासोलाई ध्यानमा राख्दै नयाँ उत्पादन र सेवाहरू दिने, गैर-ब्याज आम्दानी बढाउन वैकल्पिक च्यानलहरूमा ध्यान दिने, डिजिटलाइजेसन थप सुधारमा केन्द्रीत हुने, कर्जाको असुलीमा विशेष ध्यान दिई सुरक्षित बैंकिङ अभ्यासलाई निरन्तरता दिने बैंकको रणनीति रहेको छ ।

सानिमा बैंकले ब्याज तथा गैरब्याज आम्दानीको वृद्धिमा, कर्जा असुलीमा चाप, कर्जाको माग तथा निक्षेप वृद्धिमा सन्तुलन नहुनु, सूचना प्रविधिको क्षेत्रमा देखा परेका नयाँ किसिमका चुनौती, राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय अर्थतन्त्रको संकुचनबाट उत्पन्न हुन सक्ने जोखिमहरू तथा असुलीमा चाप, नीतिनिर्देशन तथा कानुनहरूमा हुने परिवर्तनले उत्पन्न हुनसक्ने सम्भावित चुनौतीहरू रहेको बैंकले बताएको छ ।

निक्षेप तथा कर्जाको विविधिकरण गर्ने, आयआर्जन गर्ने नयाँ क्षेत्रहरू विस्तार तथा निक्षेप परिचालनमा जोड दिने, समय सापेक्ष प्रविधिमा आधारित नयाँ सेवाहरूको विकास गर्ने, पुँजी कोष वृद्धि गर्ने, निष्कृय कर्जा व्यवस्थापन गर्ने, कर्जा असुलीलाई विशेष प्राथमिकता दिने, समग्र जोखिम व्यवस्थापनको आधारभुत पक्षहरूको मजबुतीकरण गर्ने बैंकको रणनीतिक योजना छन् ।

नेपाल एसबीआई बैंकले दीर्घकालीन ऋण र लगानीको लागि सीमित अवसर रहेको, विश्वव्यापी र राष्ट्रिय आर्थिक दृष्टिकोणबाट तनावको स्थिति बनेको, बैंकिङ क्षेत्रमा आरओईमा प्रतिस्पर्धा र समयमै रिकभरी नहुने समस्या रहेको बताएको छ ।

त्यस्ता समस्या र चुनौतीहरू समाधान गर्न बैंकको व्यवस्थापनले खुद्रा ऋण पोर्टफोलियोमा जोड दिएको, कम लागतका निक्षेपहरूमा केन्द्रीत हुने, लागत घटाउन वैकल्पिक प्लेटफर्महरूको पहिचान गर्ने, कार्यसम्पादन अभिवृद्धि गर्न कर्मचारीहरूलाई नियमित इन–हाउस प्रशिक्षण गराउने, राम्रो औद्योगिक सम्बन्ध कायम गर्ने र तनावग्रस्त खाताहरूको नियमितीकरण गराउने बैंकको रणनीति अपनाएको छ ।

सिद्धार्थ बैंकले बसाइँसराइको बढ्दो प्रवृत्तिको बीचमा दक्ष जनशक्ति कायम गर्ने, व्यापार गर्दा लागत बढेको, शुल्कमा आधारित आम्दानी वृद्धि गर्न कठिनाइ, ऋण असुली र सम्पत्तिको गुणस्तर कायम राख्न समस्या, पुँजी पर्याप्ततामा तनाव रहेको जनाएको छ । कानून, नीति र नियमहरूमा अप्रत्याशित परिवर्तन हुने, बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूबीच तीव्र प्रतिस्पर्धा, सुस्त आर्थिक गतिविधि, सीमित लगानी अवसर र कम प्रतिफल, साइबर धोखाधडी र परिचालन जोखिमहरूको बढ्दो घटना, राष्ट्रिय अर्थतन्त्रलाई असर गर्ने अन्तर्राष्ट्रिय द्वन्द्वले चुनौती खेप्ुनपरेको बैंकको भनाइ छ ।

आईटी पूर्वाधार सुदृढ गरेर सुरक्षा उपायहरू बलियो बनाउने, सम्पत्तिको गुणस्तर सुधार गर्न क्रेडिट रिकभरीमा तीव्रता दिने, कम पुँजी शुल्क खपत गर्ने पोर्टफोलियोलाई प्राथमिकता दिने, उत्पादनहरू परिमार्जन गर्दै अनुसन्धान र नयाँ उत्पादन र सेवाहरूको विकास गर्ने, आम्दानी बढाउन नयाँ अवसरहरू खोज्दै जाने, कार्यसम्पादनमा बढावा दिने र डिजिटल उत्पादन र सेवाहरूको विविध दायरा बढाएर ग्राहक अनुभव वृद्धि गर्ने बैंकले योजना बनाएको छ ।

स्ट्याण्डर्ड चार्टर्ड बैंकले जोखिम व्यवस्थापनमा निरन्तर जोड दिने, जोखिम मध्येनजर गरी नयाँ अभ्यास गर्ने, स्रोतहरूको विविधीकरण गर्ने, शाखा विस्तार गर्ने, उत्पादन र सेवाहरूलाई अभिवृद्धि र नवीनीकरण गर्ने, स्थानीय साझेदारहरू मार्फत दक्षता सुधार गर्न डिजिटलाइजेसनमा जोड दिने बैंकको योजना छ ।

सिटिजन्स बैंकले संचालन खर्च वृद्धि, निक्षेप कर्जाको ब्याजदरमा उतार–चढ़ाव, आय विविधिकरण, कर्जाको गुणस्तर अभिवृद्धि र निष्कृय कर्जाको व्यवस्थापन, उपयुक्त लगानीका क्षेत्र पहिचान तथा शाखाको वृद्धि सँगसँगै संचालन जोखिम व्यवस्थापन र सूचना प्रविधिमा हुने अन्तरनीहित जोखिमहरुको पहिचान र व्यवस्थापन जस्ता आन्तरिक समस्या तथा चुनौती रहेको बताएको छ ।

आर्थिक गतिविधिमा सुस्तता आएका कारण कर्जाको किस्ता तथा पाकेको ब्याज असुलिमा समस्या देखिएको र निष्कृय कर्जा बढ्नुका साथै कर्जा नोक्सानी व्यवस्था बढ्न जाने हुँदा कर्जा जोखिम व्यवस्थापन चुनौतीपूर्ण रहेको छ । यस्ता चुनौतीहरू रहेको अवस्थामा बैंकिङ क्षेत्रमा तीव्र प्रतिस्पर्धा हुनु, बैंकिङ्ग क्षेत्रबाट दक्ष जनशक्तिको पलायन, सूचना प्रविधिका क्षेत्रमा देखा परेका नयाँ किसिमका चुनौतीहरू, सरकारी खर्चमा कमी आउनु, कर्जा असुलीका कानूनी तथा सामाजिक जटिलता लगायत प्रमुख बाह्य समस्या हुन् । यस्ता समस्या विद्यमान रहेको अवस्थामा बैंकको कारोवार दिगो रुपमा विस्तार गरी सम्पत्तिको गुणस्तर कायम राखि लगानीकर्तालाई उचित प्रतिफल दिने कार्य चुनौतीपूर्ण रहेको छ ।

बैंकले ग्रामीण तथा दुर्गम क्षेत्र र बैंकिङ्ग सेवाबाट वञ्चित व्यक्ति तथा संघ संस्थालाई बैंकको दायरामा ल्याई निक्षेप परिचालन बढाउनुका साथै बैंकका अन्य सेवाहरुको आक्रामक रुपमा बजारीकरण गर्दै व्यवसाय विस्तारमा लाग्ने, आधुनिक प्रविधि तथा सफ्टवेयर प्रयोग गरी प्रत्यक्ष रूपमा ग्राहक बैंक समक्ष प्रस्तुत हुन नपर्ने गरी बैंकिङ्ग सुविधा प्रदान गर्ने, समय सापेक्ष प्रविधिमा आधारित नयाँ सेवाहरुको विकास गर्ने, विभिन्न व्यवसायिक संघसंस्था लगायत व्यक्तिगत ग्राहकहरुसंगको सम्बन्ध सुमधुर बनाउनका लागि छिटो एवं छरितो तवरले ग्राहकमुखी सेवाहरु उपलब्ध गराउने बैंकको योजना छ ।

बैंकको समग्र जोखिम व्यवस्थापनको आधारभूत पक्षहरुलाई मजबुत बनाई उल्लिखित चुनौतीको समाधान गर्ने र बैंकको आन्तरिक कार्य प्रणाली स्वचालित तथा कागज रहित बनाई खर्च मितव्ययिता मार्फत निर्धारित लक्ष्य प्राप्त गर्ने तथा ग्राहक सेवा सुविधा चुस्त दुरुस्त बनाउने रणनीति अवलम्बन गरेको छ। साथै बैंकले निष्क्रय कर्जा तथा पालेको व्याज तथा कर्जाको भाका नाघेका ऋणीहरुको उचित व्यवस्थापन र गैर बैंकिङ्ग सम्पति विधि गरी वितरणयोग्य मुनाफा वृद्धि गर्ने नीति पनि लिएको छ ।

सम्बन्धित शिषर्कहरु

बैंकिङ क्षेत्रमा थपिए कर्जाका १९ हजार नयाँ ग्राहक, कहाँ गए विकास बैंकका १ हजार ४३१ ऋणी ?

मितेरी डेभलपमेन्ट बैंकको १० प्रतिशत लाभांश घोषणा

नोट वितरण ७५ प्रतिशतले बढ्यो, नीतिमा मात्र सीमित डिजिटल कारोबार

सिटिजन्स बैंकको कम्पनी सचिवमा प्रमेश राज कायस्थ, बैंकिङ क्षेत्रमा १४ वर्षको अनुभव

११० रुपैयाँमै एनएमबि बैंकको सेयर किन्ने मौका, कम्तिमा ५ हजार कित्ता खरिद गर्नुपर्ने

नबिल बैंकको १० प्रतिशत लाभांश सुरक्षित गर्ने आज अन्तिम दिन