लघुवित्त घाटामा, राष्ट्र बैंकलाई दोष

  २०८१ मंसिर ५ गते १०:५६     विकासन्युज

काठमाडौं । चालु आर्थिक वर्षको पहिलो त्रैमासमा लघुवित्त संस्थाहरूको खुद नाफा १२.६४ प्रतिशत घटेको छ । तीन महिनाको अवधिमा लघुवित्तको नाफा घटेर ५३ करोड २८ लाख रुपैयाँमा सीमित भएको छ ।

गत वर्षको सोही अवधिमा लघुवित्त संस्थाहरूले ६१ करोड रुपैयाँ खुद नाफा गरेका थिए । सार्वजनिक तथ्याङ्कअनुसार धनात्मक नाफा रहेका ३१ वटा लघुवित्तमध्ये १६ वटा लघुवित्त संस्थाले मात्रै नाफा बढाउन सकेका छन् ।

यस अवधिमा सबैभन्दा धेरै नाफा हिमालयन लघुवित्तले बढाएको देखिन्छ । लघुवित्तको नाफा १ हजार १४३ प्रतिशत बढेर १ करोड ३४ लाख रुपैयाँ आर्जन गरेको छ । गत वर्षको सोही अवधिमा लघुवित्तले १० लाख रुपैयाँ मात्रै खुद नाफा आर्जन गरेको थियो ।

लघुवित्तका अनुसार नियामकीय व्यवस्थाका कारण नाेक्सानी बेहाेर्नु परेकाे हाे । एक ऋणीले कुनै दुई संस्थाबाट मात्र कर्जा लिन पाउने व्यवस्था र लघुवित्तविरुद्धको संघर्ष समितिका कारण प्रत्यक्ष प्रभाव लघुवित्तमा परेको उल्लेख गरेका छन् ।

‘विपन्न वर्ग थोक कर्जाको ब्याजदर अपेक्षा गरिएअनुसार नघटेको हुँदा खुद ब्याज आम्दानीमा सुधार हुन नसकेको, एक ऋणीले दुई लघुवित्तबाट मात्रै ऋण लिन सक्ने व्यवस्थाका कारण लगानीमा वृद्धि हुन नसकेको, खराब कर्जाको अनुपातसमेत वृद्धि भएकाले नोक्सानी बेहोर्नु परेको हो,’ मातृभूमि लघुवित्त वित्तीय संस्थाले व्यवस्थापकीय विश्लेषणमा उल्लेख गरेको छ ।

साथै, तरलता संकट, बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूबाट उपलब्ध विपन्न वर्ग कर्जाको ब्याजदर अपेक्षाकृत रूपमा नघट्दा र नियमनकारी निकायबाट हुने नीतिगत परिवर्तनका कारण ठूलो समस्या परेको लघुवित्तको भनाइ छ ।

समीक्षा अवधिमा मातृभूमिसहित १९ वटा लघुवित्त संस्थाहरूले नोक्सानी बेहोरेका छन् । जबकि गत वर्षको असोजमा १५ वटा लघुवित्त संस्थाले मात्रै खुद नोक्सानी बेहोरेका थिए ।

नकारात्मक तथा भ्रामक सन्देशका कारण लघुवित्त क्षेत्रमा असर परेकाे भएपनि समीक्षा अवधिमा ऋणी सदस्य संख्या, सदस्यहरूबाट प्राप्त हुने बचत तथा कर्जा लगानीमा सकारात्मक प्रभाव परेको हिमालयन लघुवित्तले जनाएको छ । बजारमा लगानीयोग्य पुँजीको सहज उपलब्धताले कोष लागतमा कमी आई आम्दानीमा सकारात्मक परिवर्तन देखिएको लघुवित्तको भनाइ छ ।

समीक्षा अवधिमा गुराँस लघुवित्तको नाफा ९८९ प्रतिशत बढेर १ करोड १ लाख रुपैयाँ, आरम्भ चौतारी लघुवित्तको ७४५ प्रतिशत बढेर २ करोड १५ लाख रुपैयाँ, कालिका लघुवित्तको २०९ प्रतिशत बढेर १ करोड ७० लाख रुपैयाँ, महिला लघुवित्तको ११४.५२ प्रतिशत बढेर २ करोड ३३ लाख रुपैयाँ, स्वाबलम्बन लघुवित्तको १११.४४ प्रतिशत बढेर ६ करोड ७४ लाख रुपैयाँ खुद नाफा आर्जन गरेका छन् ।

नेशनल माइकोफाइनान्सको ९०.३२ प्रतिशत बढेर १० करोड ४७ लाख रुपैयाँ, स्वरोजगार लघुवित्तको ८७.७५ प्रतिशत बढेर ३ करोड ६८ लाख रुपैयाँ, लक्ष्मी लघुवित्तको ७८.४९ प्रतिशत बढेर १ करोड ७० लाख रुपैयाँ, सपोर्ट लघुवित्तको ६३.०७ प्रतिशत बढेर २६ लाख रुपैयाँ, मिथिला लघुवित्तको ३५.८० प्रतिशत बढेर १ करोड १ लाख रुपैयाँ नाफा आर्जन गरेको तथ्याङ्क छ ।

ग्रामीण विकास लघुवित्तको ३०.६३ प्रतिशत बढेर ८ करोड ७९ लाख रुपैयाँ, ग्लोबल आइएमई लघुवित्तको १९ प्रतिशत बढेर ४ करोड ४ लाख रुपैयाँ, छिमेक लघुवित्तको ७.३८ प्रतिशत बढेर २३ करोड ७४ लाख रुपैयाँ, साना किसान लघुवित्तको ६.७७ प्रतिशत बढेर ३२ करोड १८ लाख रुपैयाँ र उन्नति सहकार्य लघुवित्तको १.९५ प्रतिशत बढेर २२ लाख रुपैयाँ खुद नाफा आर्जन गरेका हुन् ।

१० लघुवित्तको नाफा घट्यो

गत वर्षको तुलनामा समीक्षा अवधिमा विभिन्न १० लघुवित्तको नाफा घटेको देखिन्छ । यसअवधिमा जीवन विकास लघुवित्तको १७ं५३ प्रतिशत घटेर ९ करोड ९३ लाख रुपैयाँ, डिप्रोक्स लघुवित्तको २२.९७ प्रतिशत घटेर ६ करोड ७९ लाख रुपैयाँ, आरएसडीसी लघुवित्तको ३५.९९ प्रतिशत घटेर २ करोड ६० लाख रुपैयाँ, फर्स्ट माइक्रोफाइनान्स लघुवित्तको ३८.६७ प्रतिशत घटेर ३ करोड १० लाख रुपैयाँ खुद नाफा आर्जन गरेका हुन् ।

यस्तै, गणपति लघुवित्तको ६४.१० प्रतिशत घटेर १० लाख रुपैयाँ, नेष्डो समृद्ध लघुवित्तको ७० प्रतिशत घटेर ७९ लाख रुपैयाँ, युनिक नेपाल लघुवित्तको ७४.८७ प्रतिशत घटेर ७९ लाख रुपैयाँ, सम्पदा लघुवित्तको ९६.९४ प्रतिशत घटेर २ लाख रुपैयाँ, महुली लघुवित्तको ९७.११ प्रतिशत घटेर ४ लाख ४९ हजार रुपैयाँ र एनआईसी एशिया लघुवित्तको ९९.८४ प्रतिशत घटेर ६८ हजार रुपैयाँ खुद नाफा आर्जन गरेका हुन् ।

‘संस्थाको कुल मौज्दात र आम्दानीमा वृद्धि हासिल गर्न निरन्तर प्रयासरत गरेको भएपनि कर्जा तथा सापटीमा बढ्दो ब्याजदर तथा लघुवित्तको कर्जामा लगाइएको सीमा, सामाजिक रूपमा लघुवित्तविरुद्ध गतिविधि गर्ने, समाजमा विकृति तथा विसंगति फैलाएकाले यथोचित व्यवसाय वृद्धि गर्न सकस भयो र कर्जा असुलीलाई उचित व्यवस्थापन गर्न चुनौति रह्यो,’ एनआईसी एशिया लघुवित्तले व्यवस्थापकीय विश्लेषणमा उल्लेख गरेको छ ।

कर्जाको दोहोरोपनले ग्राहकको क्षमताभन्दा बढी कर्जा लगानी र यसको सदुपयोगिता कारणले संस्थालाई असर पर्ने लघुवित्तको भनाइ छ । कर्जाको दाहोरोपनलाई निरुत्साहित गरी गुणस्तरमा अभिवृद्धि गर्न सबै पक्षसँग सहकार्य गरिरहेको लघुवित्तले जनाएको छ ।

५ लघुवित्त धनात्मक, ९ ऋणात्मक 

गत वर्ष नोक्सानीमा रहेका विभिन्न ५ लघुवित्त समीक्षा अवधिमा भने धनात्मक रहेका छन् । यसअवधिमा फरवार्ड लघुवित्तले ४ करोड १६ लाख रुपैयाँ, मेरो माइक्रोफाइनान्स लघुवित्तले ३६ लाख ५० हजार रुपैयाँ, एनएमबि लघुवित्तले ७१ लाख ५४ हजार रुपैयाँ, श्रृजनशील लघुवित्तले २ करोड ३९ लाख रुपैयाँ र उपकार लघुवित्तले २७ लाख ७९ हजार रुपैयाँ नाफा आर्जन गरेका छन् । गत वर्षको असोजमा यी संस्थाको खुद नाफा ऋणात्मक थियो ।

यस्तै, गत वर्ष नाफा धनात्मक रहेका विभिन्न ९ लघुवित्तले समीक्षा अवधिमा भने घाटा खानु परेको छ । नाडेप लघुवित्तले ४ करोड ९७ लाख रुपैयाँ, मानुषी लघुवित्तले ५६ लाख १६ हजार रुपैयाँ, नेरुडे मिर्मिरे लघुवित्तले २६ करोड ११ लाख रुपैयाँ, विजय लघुवित्तले ३ करोड ४५ लाख रुपैयाँ, सिवाईसी नेपाल लघुवित्तले ७९ लाख ८१ हजार रुपैयाँ, आत्मनिर्भर लघुवित्तले ४३ लाख ५३ हजार रुपैयाँ, समाज लघुवित्तले ४२ लाख १२ हजार रुपैयाँ, सूर्योदय वोमी लघुवित्तले ४ करोड ७१ लाख ८३ हजार रुपैयाँ र इन्फिनीटी लघुवित्तले ७ करोड १० लाख रुपैयाँ नोक्सानी बेहोरेका छन् । जबकि गत वर्षको असोजमा यी लघुवित्तको नाफा धनात्मक थियो ।

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.