काठमाडौं । रिङरोडको व्यस्त सडक । सयौं सवारी साधनमा हजारौं मानिसहरूको आवातजावत । तिनै हजारौं मानिसको एक नजर परिहाल्छ ‘ग्वार्कोमा निर्माणाधीन फ्लाई ओभर’ मा । अधिकांशको मनमा जिज्ञासा पलाउँछ होला, ‘यो फ्लाई ओभरमा फिलिली… गाडी चलाउन कहिले पाइन्छ होला ?

नेपालमा नयाँ र पहिलो फ्लाई ओभर भएकोले पनि ती यात्रुहरूको मनमा त्यो जिज्ञासा, प्रश्न र कौतुहलता उब्जिनु पनि स्वाभाविक हो । तिनै हजारौं मानिसहरूको त्यो कौतुहलताको जवाफ खोज्न हामी बुधबार ललितपुरको ग्वार्कोमा निर्माणाधीन फ्लाई ओभर स्थलमा पुग्यौं ।

सवारीसाधनको व्यस्त आवागमनको बीचमा काम गर्न व्यस्त थिए पाँच दर्जन मानिसहरूको संख्या । दैनिक २२ घण्टाभन्दा बढी समय काम भइरहेको सो स्थलमा १ डोजर, २ स्काईभेटर, ३ ट्रिपर, ९ रोलर र ३ वटा क्रेन निर्माणस्थलमा परिचालन गरिएको थियो । ६५ जना काममा व्यस्त थिए ।

हामीले निर्माण स्थलमा खटिएका सव–इञ्जिनियर कृष्णगोपाल श्रेष्ठलाई प्रश्न गरौं, ‘फ्लाई ओभरको निर्माण कार्य कहिले सम्पन्न हुन्छ ?

उनले जवाफमा भने, ‘हालसम्म ‘फ्लाई ओभर’ को ९८ प्रतिशत काम सम्पन्न भइसकेको छ, अब केही दिनमै सम्पन्न गर्ने गरी काम भइरहेको छ ।’

अहिले ‘फ्लाई ओभर’ को कोटेश्वरतर्फ माटो भर्ने काम भइरहेको छ । दुई वर्षदेखि निर्माणाधीन ‘फ्लाई ओभर’को काम २०८१ भित्रै सम्पन्न गर्ने गरी काम भइरहेको छ ।

भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्रालयअन्तर्गतको गुणस्तर, अनुसन्धान तथा विकास केन्द्रले ग्वार्को ‘फ्लाई ओभर’ २०८१ सम्म सम्पन्न गर्ने समयसीमाका साथ अगाडि बढिरहेको छ ।

२०७८ साल फागुन महिनाको १२ गतेबाट सुरु भएको ग्वार्को ‘फ्लाई ओभर’ को काम गत फागुन मसान्तमा सक्नुपर्ने थियो । तर, तोकिएको समयमा काम सम्पन्न हुन सकेन । सडक विभागअन्तर्गतको गुणस्तर, अनुसन्धान तथा विकास केन्द्र, चाकुपाट, ललितपुरले हालसम्म ‘फ्लाई ओभर’ को ९८ प्रतिशत काम सम्पन्न भइसकेको जानकारी दियो ।

प्रमुख सुपरिटेन्डेन्ट इन्जिनियर प्रभातकुमार झाका अनुसार दसैं-तिहार र बेमौसमी वर्षाका कारण काम केही ढिलाजस्तो भए पनि अहिले कामलाई तीव्र रूपमा अगाडि बढाइएको छ ।

निर्माण कम्पनी आशीष-समानान्तर-रेलिगेर जेभी काठमाडौंले २०७८ फागुन १२ गते ‘फ्लाई ओभर’ निर्माणको ठेक्का पाएको थियो । सम्झौतामा काम सम्पन्न गर्न सक्ने अवधि दुई वर्षको थियो । जसमा काम पुरा हुन नसकेपछि म्याद थप गरेको थियो । सम्झौता अनुसार पुस ११ गते सम्ममा सम्पन्न गर्नुपर्ने भए पनि समयावधिभित्रै सम्पन्न हुन कठिन नै देखिन्छ ।

चक्रपथ सडकखण्डमा ट्राफिक जाम नियन्त्रण र व्यवस्थापन सहज बनाउन सरकारले ग्वार्कोमा ‘फ्लाई ओभर’ को उद्देश्यसहित चक्रपथको ग्वार्को, एकान्तकुना र सातदोबाटो चोकमा ‘फ्लाई ओभर’ बनाउने योजना अघि बढाइएको थियो । त्यसमा पहिलो चरणअन्तर्गत ग्वार्को चोकको ‘फ्लाई ओभर’ निर्माण सुरु गरिएको थियो । नेपालको सडक सञ्जालअन्तर्गत बन्न लागेको यो पहिलो ‘फ्लाई ओभर’ पुल हो । जहाँ सरकारको ठूलो लगानीसमेत छ ।

कुल १७ करोड ६ लाख ८८ हजार ८ सय ८८ रुपैयाँमा ठेक्का लागेको ग्वार्को ‘फ्लाई ओभर’ को अहिलेसम्म वित्तीय प्रगति ४५.५४ प्रतिशत पुगेको छ । भौतिक प्रगति चार साता मात्रै बाँकी रहँदा हालसम्म ८० प्रतिशत प्रगति भएको देखिएको छ ।

जसमा पुल निर्माणको काम सम्पन्न भए पनि पुलको रेलिङ, पेभमेन्ट, रंगरोगलगायतको काम बाँकी छ । त्यसैगरी एप्रोज रोडलगायतको काम पनि बाँकी छ ।

समानान्तर जेभीले भने निर्माण कार्य केही दिनभित्रै सकिने जानकारी दिएको छ । ‘अब कोटेश्वरतिरको सकिने प्रक्रियामा छ,’ आशीष–समानन्तर-रेलिगेर जेभीका सव इन्जिनिर कृष्णगोपाल श्रेष्ठले भने, ‘काम छिट्टै सकिने प्रक्रियामा छ ।’

कस्तो बन्दैछ ‘फ्लाई ओभर’ ?

‘फ्लाई ओभर’ को कुल लम्बाइ ४ सय ९० मिटर हुनेछ । त्यसमा बालकुमारीतर्फबाट २८० मिटर लामो र्‍याम र सातोदोबाटो तर्फबाट १७५ मिटर लम्बाइको र्‍याम बनाइने छ ।

बीचको सुपर स्ट्रक्चरको लम्बाइ भने ३५ मिटर लामो हुनेछ । ‘फ्लाई ओभर’ को उचाइ ६ मिटरको हुनेछ । अन्तर्राष्ट्रिय मापदण्डअनुसार ‘फ्लाई ओभर’ को उचाइ ६ मिटर राखिएको हो । ‘फ्लाई ओभर’ ३० मिटर स्पानको चार लेनको पुलसहितको हुनेछ ।

कहिले गुड्छन् त गाडी ?

निर्माणाधीन यो ‘फ्लाई ओभर’ हालसम्म कोटेश्वरतर्फ ३२० मिटरमध्ये २५६ मिटर जडान सम्पन्न भएको छ भने सातादोबाटोतर्फ १८० मिटर मध्ये १२० मिटर जडान सम्पन्न भएको छ । एप्रोच सडकको ५ सय मिटर काम अझै बाँकी छ भने यसबाहेक कालोपत्र हुन बाँकी छ ।

ग्वार्को फ्लाई ओभरअन्तर्गत ३० मिटर स्पानसहित ४ लेनको पुल निर्माण हुँदैछ भने यसबाहेक ५ सय मिटर लामो अप्रोच सडक बन्ने छ । यसमा बालकुमारी र सातदोबाटोबाट र्‍याम बनाइएको छ। जसअन्तर्गत पुल निर्माणको कार्य ९८ प्रतिशत सकिएको कम्पनीले जनाएको छ ।

त्यस्तै, पहुँच सडकलगायत अन्य निर्माण कार्यसमेत अन्तिम चरणमा रहेको बताइएको छ । यो प्रोजेक्ट सम्पन्न भएपछि ७० प्रतिशत भन्दामाथि ट्राफिक नियन्त्रणमा टेवा पुग्ने दाबी गरिएको छ ।

नेपालमा नयाँ प्रयोग भएको भन्दै यस्ता पूर्वाधार निर्माणले आगामी दिनमा थप कामका लागि सहयोग पुग्ने झाले जानकारी दिए ।

यो ‘फ्लाई ओभर’ सम्पन्न भएपछि मंगलबजारबाट ग्वार्को, लुभु–लामाटार इमाडोल जाने र ग्वार्को इमाडोलतर्फबाट मंगलबजारतर्फ जाने सवारी पुलमुनिबाट चल्नेछन् । ‘फ्लाई ओभर’ बाट चक्रपथतर्फ जाने सवारीसाधन चल्नेछन् । जसका कारण धेरै हदसम्म जाम न्यूनीकरण हुने अपेक्षा गरिएको छ ।

यस्तै, केही दिनअघि भौतिक पूर्वाधार तथा यातायातमन्त्री देवेन्द्र दाहालले ‘फ्लाई ओभर’ को स्थलगत निरीक्षण गर्दै समयमा काम सक्न निर्देशन दिएका थिए । म्याद सकिनै लागे पनि निर्माणको काम भने अझै सुस्त देखिएको छ ।

ट्राफिक व्यवस्थापन

‘फ्लाई ओभर’ निर्माण अवधिभर उक्त चोकमा ट्राफिक व्यवस्थापन गर्न उपत्यका ट्राफिक प्रहरी कार्यालयले वैकल्पिक डाइभर्सनको व्यवस्था गरेको छ ।

निर्माण अवधिभर कोटेश्वरबाट सातदोबाटोतर्फ जाने यात्रुवाहक, माहलवाहक तथा दुईपांग्रे सवारीसाधनलाई बालकुमारी पुलबाट सर्भिस लेनमा र साना चारपाँग्रे सवारीसाधनलाई फास्ट ट्र्याकबाट चलाउने काम भइरहेको उपत्यका ट्राफिक प्रहरी कार्यालयले जनाएको छ ।

उपत्यका ट्राफिक प्रहरी कार्यालयका अनुसार कोटेश्वरबाट सातदोबाटोतर्फ जाने र आउने सम्पूर्ण सवारीसाधनलाई भने ग्वार्को चोकभन्दा ६ सय मिटरअगाडि र पछाडि सर्भिस लेनबाट सञ्चालन भइरहेको छ ।

बल्खुबाट सातदोबाटो हुँदै कोटेश्वरतर्फ आउने सवारीसाधनलाई सर्भिस लेनमा र साना चारपाँग्रे गाडीलाई फास्ट ट्र्याकबाट सञ्चालन गरिने काम भइरहेको उपत्यका ट्राफिक प्रहरी कार्यालयले जानकारी दिएको छ ।

सम्बन्धित शिषर्कहरु

चिलिमेका ३ आयोजनाको १६८ मेगावाट राष्ट्रिय प्रसारणमा, कुलमानले भने- निरन्तर प्रयासपछि ठूलो उपलब्धी

पूर्वाधारमा ११२ खर्ब रुपैयाँ लगानी आवश्यक, ३५ खर्बबाहेक बाँकी निजी क्षेत्रले गर्नुपर्ने

सञ्चालन नहुँदै जीर्ण भयो बसपार्क, शौचालयमा परिणत

१३५ मेगावाटको मनाङ मर्स्याङ्दीको निर्माण कार्य सुरु, लागत ३२.३० करोड अमेरिकी डलर

४२.५ मेगावाट क्षमताको साञ्जेन जलविद्युतको बिजुली राष्ट्रिय प्रणालीमा जोडियो

संयुक्त लगानीको कम्पनीमा हजार कित्ताभन्दा कम सेयर भर्न नपाइने, यस्तो छ सेबोनको नयाँ व्यवस्था