काठमाडौं । सरकारले मोटर उत्पादन र व्यापार गर्न लाईसेन्स दिएको मोट्रेक्स कम्पनी लिमिटेडले नेपालको अटोमोवाइल्स बजारमा एकाधिकार मागेको छ । उसले ७ वर्षसम्म कुनै पनि कम्पनीलाई लाईसेन्स दिन नहुने र ७ वर्षपछि पनि १० करोड अमेरिकी डलर भन्दा कम लगानी गर्ने कम्पनीलाई अनुमति नदिन माग गरेको छ ।

यस्तो माग गरेको कम्पनीलाई गत फागुन २९ गते प्रधानमन्त्रीको अध्यक्षतामा बसेको लगानी बोर्डको बैंठक विदेशी लगानी अनुमति स्वीकृति दिएको छ । लगानी बोर्डको पैतिसौ बैठकको माइन्यूटको अनूसूचि २ मा लेखिएको छ–‘सो कम्पनीको उल्लेखित परियोजना प्रस्तावमा भेइकल म्यानुफ्याक्चरिङ एसेम्ब्ली प्लान्ट निर्माण सम्पन्न भएको ७ वर्षसम्म यस्तै प्रकृतिका अन्य भेइकल म्यानुफ्याक्चरिङ एसेम्ब्ली प्लान्टलाई अनुमति नदिने तथा ७ वर्षपछि पनि यस्तै प्रकृतिका यूएस डलर १०० मिलियन भन्दा ठूला परियोजनालाई मात्र अनुमति दिनुपर्ने शर्त छ ।’

मोट्रेक्सले मोतिपुर औद्योगिक क्षेत्रमा एसेम्ब्ली प्लान्ट लगाउने र ९/१० महिनाभित्र उत्पादन शुरु गर्ने जनाएको छ । परियोजनामा १० अर्ब ५४ करोड रुपैयाँ लगानी गर्ने उसको प्रस्तावलाई लगानी बोर्डले स्वीकृत दिएको छ ।

यस कम्पनीले वार्षिक ५० हजार निजी तथा व्यवसायिक सवारी उत्पादन गर्ने लक्ष्य राखेको छ । कम्पनीले पहिलो वर्षमा ५ हजार ८२०, दोस्रो वर्षमा ९ हजार ५३०, तेस्रो वर्षमा १५ हजार ८० र चौथो वर्षमा २० हजार मोटर उत्पादन गर्ने लक्ष्य लिएको छ ।

सवारी उत्पादनमा अनुभव शुन्य भएको यस कम्पनीले सरकारी अधिकारीहरुलाई प्रभाव पार्न विदेशमा किनेर ल्याउने सवारी साधानभन्दा ४० प्रतिशत सस्तो मोटर उत्पादन गर्ने जनाएको छ ।

कम्पनीले गाडी आयात र बिक्री वितरण पनि गर्न पाउनुपर्ने माग राखेको छ । उसले एसेम्ब्ली प्लान्ट राख्द, एसेम्ब्ली पार्टस् आयात गर्दा लाग्ने सबै भन्सार छुट दिनु पर्ने र आयकरमा छुट दिनुपर्ने प्रस्ताव गरेको छ ।

माेट्रेक्सले उत्पादन गर्ने सवारीमा प्रयाेग हुने इन्टरटेन्टमेन्टका सामाग्री

सवारी आयात तथा बिक्री वितरणमा नेपाली व्यवसायीहरु अब्बल देखिएकोले सरकारले मोट्रेक्सलाई गाडी आयात र बिक्री वितरणमा पूर्णत रोक लगाउनु पर्ने व्यवसायीहरुले बताएका छन् । तर सरकारलाई कुनै आर्थिक भार मोट्रेक्सको प्रस्ताव कार्यान्वयनमा लैजान लागिएको लगानी बोर्डका अधिकारीहरुको दावी छ ।

विवादका विषय टुङ्गाउन लगानी बोर्डका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत संयोजक रहेको वार्ता टोली पनि गठन गरिएको छ । उक्त टोलीमा अर्थमन्त्रालय, उद्योग, वाणिज्य आपूर्ति मन्त्रालय, कानुन, न्याय तथा संसदीय मामिला मन्त्रालय, लगानी बोर्डका सहसचिवहरु र लगानी बोर्डको उपसचिव सदस्य रहेका छन् ।

अनुभव छैन, वित्तीय अवस्था खस्कदाे

कोरियामा मोटरको स्पेयर पार्टस उत्पादन गर्दै आएको कम्पनी ‘मोट्रेक्स’ सँग सवारी उत्पादन गरेको अनुभाव छैन । यो कम्पनीले प्रविधिमा आधाररित पार्टस्हरु अडियो भिज्युअल नेभिगेशन र अडियो भिडियो लगायतका इन्टरटेन्टमेन्टका सामाग्री उत्पादन गर्दै आएको छ ।
तर पछिल्लो समय यस कम्पनीको वित्तीय अवस्था खस्कदै गएको छ । अन्तराष्ट्रिय बजारमा यस कम्पनीको सेयर मूल्यमा उच्च गिरावट आएको छ । एक वर्षमा यस कम्पनीको सेयर मूल्य ४६ प्रतिशतले घटेको छ । सन् २०१८ जुनमा प्रतिकित्ता ७ हजार ५६० कोरियन वन रहेकोमा २०१९ मार्चमा ४ हजार ७० कोरियन वनमा झरेको छ ।

‘वित्तीय अवस्था खस्कदै गएको कम्पनीलाई लाईसेन्स दिनु लाईसेन्सको व्यापार गर्न अनुमति दिनु हो’ एक जना अनुभवी व्यवसायीले भने–‘उत्पादनमा अनुभव नभएको कम्पनीलाई उत्पादन र बिक्री वितरण दुबै कामको लागि अनुमति दिनु भनेको सवारी व्यापारमा विदेशी लगानी भित्र्याउनु हो ।’

सम्बन्धित शिषर्कहरु

पूर्वीनाकाबाट कृषि वस्तुको आयातभन्दा निर्यात बढी, ७ अर्बको कृषि बाली भारत निर्यात

नेपाल धितोपत्र बोर्डको अध्यक्ष बने सन्तोष नारायण श्रेष्ठ, को हुन् उनी ?

टायल बजारमा लेमिनारको उदय, १२ अर्बको आयात विस्थापित गर्ने लक्ष्य

बजेट घटाउने केन्द्र सरकार, गाली खाने स्थानीय जनप्रतिनिधि

नेपालमा पहिलो पटक इस्लामिक कला तथा वास्तुकलाको अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलन

पाटन अस्पतालमा चार घण्टा बिताउँदा जे-जे भोगियो