काठमाडौं । चालु आर्थिक वर्ष २०८१।०८२ को साउन महिनामा एक अर्ब ५४ करोड ११ लाख रुपैयाँ बढीको बीमा सरेण्डर (बीमा त्याग) भएको छ । १० हजार २९३ जना बीमितले उक्त रकम बराबरको बीमा सरेण्डर गरेका हुन् ।

लाइफ इन्स्योरेन्स कर्पाेरेशन (एलआईसी) नेपालका बीमितले सबैभन्दा धेरै बीमा सरेण्डर गरेका छन् । साउन महिनामा एलआईसीका २ हजार ७१५ जना बीमितले ५१ करोड ३४ लाख रुपैयाँ बढीको बीमा सरेण्डर गरेका हुन् ।

यसैगरी, नेपाल लाइफबाट २ हजार ७ सय ३१ बीमितले ४८ करोड ४१ लाख रुपैयाँ बढीको बीमा सरेण्डर गरेको नेपाल बीमा प्राधिकरणले जनाएको छ ।

यसैगरी, एशियन लाइफका ९ सय ७९ बीमितले १३ करोड ५५ लाख रुपैयाँ, राष्ट्रिय जीवन बीमा कम्पनीका ७ सय ६७ बीमितले ७ करोड ८७ लाख रुपैयाँ र हिमालयन लाइफ इन्स्योरेन्सका ८ सय ४७ बीमितले ७ करोड ७ लाख रुपैयाँ बढीको बीमा सरेण्डर गरेका छन् ।

बीमा सरेण्डर कम हुने कम्पनीम सन लाइफ नेपाल र प्रभु महालक्ष्मी लाइफ रहेका छन् । सन लाइफका ६९ जना बीमितले ५७ रुपैयाँ बराबरको बीमा सरेण्डर गरेका छन् । यसैगरी, प्रभु महालक्ष्मीका ८७ बीमितले १ करोड ५ लाख रुपैयाँ बराबरको बीमा सरेण्डर गरेका छन् ।

सरेण्डरबारे के भन्छ बीमा प्राधिकरण ?

नियामक निकाय नेपाल बीमा प्राधिकरणले भने बीमा सरेण्डर हुनु सामान्य विषय भएको बताएको छ । कुल जारी पोलिसीको २ प्रतिशत सरेण्डरलाई अन्तराष्ट्रिय मान्यताअनुसार सामान्य मानिने उल्लेख गर्दै प्राधिकरणका अध्यक्ष सूर्यप्रसाद सिलवालले नेपालको बीमा सरेण्डर सामान्य अवस्थाको रहेको बताउँछन् ।  सरेण्डर बढ्न नदिन र घटाउनका लागि प्राधिकरण लागि परेको पनि उनले जानकारी दिए ।

उनका अनुसार सामान्यता सरेण्डर हुनुको पछाडि आर्थिक मन्दी, अभिकर्ताको फोर्स सेलिङ, बीति तथा अभिकर्तामा जनचेतनाको अभाव आदि कुराहरूले भूमिका खेलेको हुन्छ । ‘त्यसका लागि प्राधिकरणले गत आर्थिक वर्षमा मात्रै ३०० भन्दा धेरै पालिकामा गएर बीमासम्बन्धी चेतना दिएको छ,’ उनले थपे, ‘केही नीतिगत सुधार गरेको छ ।’

अभिकर्तालाई तालिमको अभाव

पोलिसी सरेण्डर हुनुको मुख्य कारण अस्वस्थ प्रतिस्पर्धा रहेको अभिकर्ताहरूको भनाइ छ । पेशागत बीमा अभिकर्ता संघका महासचिव ‌ओमबहादुर केसीका अनुसार अभिकर्ताहरूले नै अस्वस्थ्य प्रतिस्पर्धा गर्ने भएकाले पनि बीमा सरेण्डर हुने गरेको छ ।

उनका अनुसार एक कम्पनीमा बीमा गरेका बीमितलाई अर्का कम्पनीका अभिकर्ताले खोसेर लैजाने प्रविधिले सरेण्डर हुने गरेको छ ।

यसका लागि बीमा कम्पनीले सरेण्डर रोक्न डेक्स खडा गर्नुपर्ने, नेपाल बीमा प्राधिकरणले र बीमा कम्पनीहरूले अभिकर्तालाई प्रोफेशनल बनाउन त्यसअनुसारको तालिम दिनुपर्ने महासचिव केसीकाे भनाइ छ ।

यसरी अभिकर्ताको क्षमता वृद्धि, अभिकर्ताको भूमिका आदिका बारेमा तालिम दिएमा केही हदसम्म सरेण्डर रोकिने उनले उल्लेख गरे ।

उनले भने, ‘अहिले ८० प्रतिशत अभिकर्ता प्रोफेशनल छैनन् । उनीहरूले अन्य कम्पनीका बीमितलाई विभिन्न प्रलोभन देखाएर आफ्नो कम्पनीमा ल्याएर बीमा गराउने पनि गर्दछन् । त्यस किसिमको अस्वस्थ्य प्रतिस्पर्धा रोक्न नियमित तालिम दिनु पर्दछ ।’

सम्बन्धित शिषर्कहरु

बाढीको क्षतिले साढे १० अर्बको दाबी, ४ कम्पनीलाई ६० प्रतिशत भार

यी १७ कम्पनी र १४ म्युचुअल फण्डमा छ एनएलजी इन्स्योरेन्सको लगानी

बैंकरलाई ‘घाँडो’ बन्दै राष्ट्र बैंकको ६ महिने व्यवस्था, पद घटेर जागिर खान बाध्य

सञ्चालन भएको दुई वर्षमा दुइटा मात्रै अन्तर्राष्ट्रिय उडान, पोखरा विमानस्थललाई बिजनेस पाउन सकस

लघु बीमा कम्पनीले कृषि बीमा बेच्न पाउने, पूर्वाधार निर्माण गर्न प्राधिकरणको निर्देशन

ट्रम्पको अर्थ नीति : यी तीन शीर्षकमा कर नलाग्ने, भन्सार शुल्क बढाउनेदेखि ब्याजदर घटाउनेसम्म