चीन
ट्यारिफ युद्धको बीचमा चीनलाई खुसीको खबर, निर्यातमा १२.४ प्रतिशत वृद्धि, आयातमा गिरावट
काठमाडौं । चीनको निर्यातमा मार्च महिनामा वार्षिक आधारमा १२.४ प्रतिशतको वृद्धि भएको छ । त्यही समयमा आयातमा ४.३ प्रतिशतको गिरावट आएको छ । अमेरिकाले चीनबाट आयात गरिने वस्तुहरूमा शुल्क वृद्धि गरेसँगै सरकारले यो जानकारी दिएको हो । विश्वको दोस्रो ठूलो अर्थव्यवस्था चीनको निर्यात सन् २०२५ को पहिलो तीन महिना (जनवरी-मार्च) मा वार्षिक आधारमा ५.८ प्रतिशतले बढेको छ भने आयातमा ७ प्रतिशतको गिरावट आएको छ । चीनको अमेरिकासँगको व्यापार नाफा मार्च महिनामा २७.६ अर्ब डलर रह्यो, जहाँ निर्यातमा ४.५ प्रतिशतको वृद्धि देखियो । वर्षको पहिलो त्रैमासिकमा (जनवरी–मार्च) अमेरिका र चीनबीचको व्यापार सरप्लस (निर्यातको मूल्य आयातको मूल्यभन्दा बढी भएको अवस्था) ७६.६ अर्ब डलर रहेको छ । चीनमाथि भारी ट्यारिफ अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको हालै संशोधित व्यापार नीतिअनुसार चीनले अमेरिका पठाउने अधिकांश निर्यातमा १४५ प्रतिशतसम्मको शुल्क भोगिरहेको छ । यद्यपि निर्यातमा सबैभन्दा बढी वृद्धि चीनका दक्षिण-पूर्वी एसियाली छिमेकी देशहरूतर्फ भएको देखिन्छ, जहाँ मार्चमा चीनको निर्यात वार्षिक आधारमा करिब १७ प्रतिशतले बढेको छ । अफ्रिकातर्फको निर्यात पनि ११ प्रतिशतभन्दा बढीले वृद्धि भएको छ । चीनको सीमा शुल्क प्रशासनका प्रवक्ता ल्यू डालियाङले भने, 'चीनले जटिल र गम्भीर परिस्थितिको सामना गरिरहेको छ, तर घुँडा टेक्ने छैन ।' उनले चीनका विविध निर्यात विकल्पहरू र विशाल घरेलु बजारतर्फ इशारा गर्दै यो कुरा बताएका हुन् । जब उनीसँग चिनियाँ आयात घटेकोबारे सोधियो तब उनले भने, 'चीन लगातार १६ वर्षदेखि विश्वको दोस्रो ठूलो आयातकर्ता रहँदै आएको छ, जसले विश्व आयातमा आफ्नो हिस्सा करिब ८ प्रतिशतबाट बढाएर १०.५ प्रतिशत पुर्याएको छ ।’ 'वर्तमान र भविष्यमा चीनको आयात वृद्धि क्षेत्र निकै ठूलो छ र विशाल चिनियाँ बजार सधैं विश्वका लागि ठूलो अवसर हो,’ल्यू डालियाङले थपे । शी भियतनामको यात्रा गर्दै चीनका राष्ट्रपति सी जिनपिङ सोमबार क्षेत्रीय दौरा अन्तर्गत भियतनामको भ्रमणमा जाँदै छन् । उनी मलेसिया र कम्बोडिया पनि जाने कार्यक्रम छ । यसबाट उनलाई एसियाली देशहरूसँग व्यापार सम्बन्ध बलियो बनाउने अवसर मिल्नेछ । यद्यपि अमेरिकाले यस निर्णयलाई गत हप्ता ९० दिनको लागि ट्यारिफ स्थगित गरिसकेको छ। भियतनाममा गत महिना चीनको निर्यात वार्षिक आधारमा करिब १७ प्रतिशतले बढेको थियो, जबकि आयातमा २.७ प्रतिशतको गिरावट देखिएको थियो । यद्यपि सी जिनपिङको यात्रा पहिलेदेखि नै तय गरिएको थियो, तर अमेरिका र चीनबीचको व्यापार युद्धको सन्दर्भमा यो यात्रा अझै महत्त्वपूर्ण बन्न पुगेको छ ।
चीनमाथिको ट्रम्पका ट्यारिफहरूले चाँडै नै धेरै अमेरिकी व्यवसायमा 'अपूरणीय' क्षति हुने
काठमाडौं । अमेरिकी अर्थतन्त्रका धेरै भाग र साना व्यवसायीका लागि १४५ प्रतिशत ट्यारिफका कारण चीनबाट हुने आयातमा चाँडै अपूरणीय क्षति पुग्ने अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमहरूले जनाएका छन् । आपूर्ति श्रृङ्खलाका कार्यकारीहरूका अनुसार अमेरिकी उद्योगहरूमा व्यापक रूपमा कन्टेनर निर्यात रोकिएको छ र ट्यारिफहरूले निकै ठूलो असर पुर्याइरहेका छन् । 'चीनका फर्निचर उत्पादकहरूले अमेरिकी आयातकर्ताबाट पूर्ण रूपमा अर्डरहरू बन्द भएको देखेका छन् र हामीले खेलौना, लुगा, जुत्ता, खेलकुद सामग्रीजस्ता क्षेत्रमा पनि त्यही सुन्दैछौं,’ सी-इन्टेलिजेन्स सर्भिसेजका सीईओ एलन मर्फीले भने । 'हामीले दक्षिण-पूर्व एसियामा पनि उस्तै स्थिति देख्यौं, तर ९० दिनको राहतपछि अर्डरहरू फेरि सुरु भए,’ सेको लजिस्टिक्सका प्रमुख व्यवसाय अधिकृत ब्रायन बोर्केले भने, 'जबकि चीनबाट आउने कन्टेनरहरूको अर्डर अझै पनि रद्द भइरहेका छन् ।’ 'चीनसँग सम्बन्धित व्यापारहरू लगभग सबै रोकिएको अवस्थामा छन्,’ ओएल यूएसएका सिइओ एलन बेयरले भने । 'ट्रम्पको १४५ प्रतिशत टोटल ट्यारिफले अमेरिका र चीनबीचको अधिकांश व्यापार रोक्नेछ, 'कर फाउन्डेसनको फेडरल ट्याक्स पोलिसी केन्द्रकी उपाध्यक्ष र अर्थशास्त्री एरिका योर्कले भनिन् । 'कुनैकुनै सामानहरूमात्र विकल्प नभएका कारण आयात गर्नैपर्ने हुन्छ, तर अधिकांश वस्तुमा ट्यारिफले पूरै व्यापार नै काटिदिन्छ,’ उनले थपिन् । गत हप्ताको घटनाक्रमले ट्रम्प प्रशासनको ट्यारिफ नीतिअन्तर्गत चीनलाई नै मुख्य लक्षित बनाइएको छ । शनिबार राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले चीनमाथिको ट्यारिफ (कर) केही हदसम्म फिर्ता गरेपछि एप्पलको आइफोनदेखि चिप्स र पर्सनल कम्प्युटरसम्मका अन्य प्रविधिसम्बन्धी हार्डवेयरहरूलाई राहत प्राप्त भए पनि ट्यारिफले सबैभन्दा धेरै घाटा अमेरिकालाई नै पर्छ । 'उच्च नाफा हुने र प्रविधियुक्त वस्तुहरू– जस्तै इलेक्ट्रोनिक्स, मेसिनरी, मेडिकल उपकरणहरू र औषधीहरूको स्रोत सजिलै अन्यत्र सार्न सकिँदैन किनभने यस्तो उत्पादन संरचना तयार गर्न समय र धेरै पूँजी चाहिन्छ,’ मर्फीले भने । प्रविधिमा ट्यारिफ छुट नआउँदासम्म यस्ता वस्तुका उत्पादकहरूले कुन-कुन कम्पोनन्ट अन्यत्रबाट ल्याउन सकिन्छ भनेर विश्लेषण गरिरहेका थिए । हाल साउथ ईस्ट एसिया (मुख्यतया भियतनाम वा भारत) तर्फ उत्पादन सार्ने प्रयास भइरहेको छ । उत्पादन जारी राख्न मूल्य घटाएर युरोपतर्फ निर्यात गर्ने वा उत्पादन लाइनहरू पूर्ण रूपमा बन्द गर्ने पनि विचार गरिँदैछ । 'साना व्यवसायहरूले सहन नसक्ने जोखिम' अमेरिकन एपरल एन्ड फुटवेयर एशोसिएसनका सीईओ स्टेफन लामारले भने, 'अचानक नीति परिवर्तन र उच्च ट्यारिफहरूले महामारीपछिको समयमा कहिल्यै नभएको आपूर्ति श्रृङ्खलामा अवरोध ल्याएको छ ।’ 'चीनबाट आयातमा अत्यन्त उच्च ट्यारिफ लागेपछि धेरै कम्पनीहरूले अर्डरहरू रद्द गर्नुपर्ने बाध्यता आइपरेको छ,’ उनले भने, 'ट्यारिफको बारम्बार फेरबदलले सामान आइपुग्दासम्म वास्तविक लागत थाहा हुँदैन र यी अत्यधिक शुल्कहरू तिर्नै नसकिने स्थितिमा पुगिएको छ । साना व्यवसायहरूका लागि यो दीर्घकालीन रूपमा सहन सकिने अवस्था होइन ।’ 'वैकल्पिक स्रोत नभएको अवस्थामा अर्डर हराउने बित्तिकै बिक्री हराउनेछ र बजारमा सामानको अभाव हुनेछ । त्यसैले अब तुरुन्तै व्यापार युद्धलाई रोक्ने कदम आवश्यक छ नभए क्षति अपूरणीय हुन्छ,’ उनले थपे । कन्टेनर सेवा पुनः संरचना मस्र्कले चेतावनी दिएको छ कि चीनसँग सम्बन्धित जहाज निर्माण शुल्क र अर्डर गिरावटका कारण उत्तर अमेरिका जाने कन्टेनर सेवा प्रणालीमा 'विशाल पुनः संरचना’ आवश्यक हुनेछ । 'आगामी महिनाहरूमा भारी यातायात जाम र ढुवानी शुल्कमा वृद्धिको सामना गर्नुपर्नेछ,’ मर्स्क आफ्नो ग्राहकहरूलाई लेखेको सन्देशमा भनिएको छ, 'हामीले कुराकानी गरेका कुनै पनि चिनियाँ उत्पादकहरूले अहिलेको अवस्थामा अमेरिका भित्रै उत्पादन सुरु गर्ने तयारी गरेका छैनन् । यसको मुख्य कारण हो- ट्रम्प प्रशासनको अन्तिम लक्ष्य के हो भन्ने स्पष्ट छैन ।’ 'यदि ट्यारिफहरू केवल व्यापार सम्झौताको बार्गेनिङका लागि हो भने कसैले अमेरिका भित्र करोडौं लगानी गर्दैन । यदि वास्तवमै अमेरिका पुनः औद्योगिक बनाउने उद्देश्य हो भने त्यसको दीर्घकालीन योजना स्पष्ट हुनुपर्छ,’ उनले थपे । भन्सार शुल्क टार्ने उपाय कम्पनीहरूले ट्यारिफको असर कम गर्न फ्रेट प्रोसेसिङलाई रोकिरहेका छन् । युएस भित्र 'बन्डेड स्टोरेज’ प्रयोग गरेर केही समयको लागि ट्यारिफ नतिरी सामान राख्न सकिन्छ । विदेशी व्यापार क्षेत्र लगायतका उपायहरूले शुल्क तिर्न केही समय पर्खन मिल्छ । त्यागिएको माल समयमै भन्सार तिरिन नसकेको वा क्लेम नगरिएका मालहरू परित्यक्त मालमा पर्छन् । यस्ता मालको नियमन बन्दरगाह अनुसार फरक हुन्छ । न्यूयोर्क टर्मिनल कन्फरेन्स एग्रिमेन्ट अनुसार ३० दिनभन्दा बढी टर्मिनलमा रहन गएको माललाई परित्यक्त मानिन्छ र त्यसलाई ढिलाइ शुल्क ( जहाज, कन्टेनर वा कार्गो निर्धारित समयभन्दा बढी समयसम्म रोकिएको खण्डमा लाग्ने शुल्क) संकलन गर्न बेच्न सकिन्छ । 'शिपर’ ले त्यस्तो माल 'फेरि निर्यात’ नष्ट वा दान गर्न सक्छ । यस्ता माललाई अमेरिकी भन्सारको लागि 'लेटर अफ अबान्डोनमेन्ट’ दिइन्छ । बिक्रीबाट प्राप्त रकमबाट खर्च कटाएर बाँकी रकम टर्मिनललाई जान्छ । विभिन्न कम्पनीहरूले यस्ता परित्यक्त माल किनेर छुट स्टोरहरू, अनलाइन विक्रेताहरू अमेजन र अन्य आउटलेटमा पुनः बेच्ने गर्छन् ।
ईयू र चीनले विद्युतीय सवारीसाधनहरूमा न्यूनतम मूल्य तोक्ने विषयमा छलफल गर्ने
काठमाडौं । युरोपेली आयोग (ईयू) र चीनले बिजुली सवारी साधनहरूमा लगाइएको शुल्कको सट्टामा न्यूनतम मूल्य निर्धारणको सम्भावनाबारे छलफल गर्ने सहमति गरेको ईयूका प्रवक्ताले बताएका छन् । प्रवक्ताका अनुसार ईयूका व्यापार आयुक्त मार्काेस सेफकोभिकले चिनियाँ वाणिज्य मन्त्री वाङ वेन्टाओसँग कुराकानी गरेका थिए र दुबै पक्ष न्यूनतम मूल्य निर्धारणको सम्भावनाबारे छलफल गर्न सहमत भएका थिए । चीनको वाणिज्य मन्त्रालयले एक विज्ञप्तिमा वार्ता तुरुन्तै सुरु हुने जनाएको छ । सेफकोभिकले यसअघि कुनै पनि न्यूनतम मूल्य निर्धारण ईयूले लगाएको शुल्क जत्तिकै प्रभावकारी र कार्यान्वयनयोग्य हुनुपर्ने बताएका थिए । ईयूले अघिल्लो पटक गरेको न्यूनतम मूल्य सम्झौता समान प्रकृतिका वस्तुहरू (जस्तैः कच्चा पदार्थ) मा केन्द्रित भएको थियो, सवारीसाधनजस्ता जटिल उत्पादनहरूमा होइन । आयोगले भनेको छ कि एउटै न्यूनतम मूल्यले अनुदानका कारण भएको क्षतिलाई पर्याप्त रूपमा सम्बोधन गर्न सक्दैन । ईयूले गत अक्टोबरमा चीनमा बनेका इलेक्ट्रिक सवारीमा ४५.३ प्रतिशतसम्मको शुल्क बढाएको थियो । तर ब्रसेल्स र बेइजिङले आयातित कारहरूका लागि करहरू हटाउने विचार अघि सारेका छन् । युरोपेली आयोगले चीनसँग शुल्कको विकल्पमा वार्ता जारी राख्न इच्छुक रहेको बताएको छ । यसमा बीवाईडीद्वारा निर्मित गाडीहरूमा १७.०, जीलीमा १८.८, र एसएआईसीमा ३५.३ प्रतिशत अतिरिक्त शुल्क समावेश छन्– जुन ईयूको १० प्रतिशत मानक सवारी आयात शुल्कबाहेक थपिएका थिए । यो लामो समयदेखिको व्यापार विवादलाई समाधान गर्नका लागि हुने सम्भावित सम्झौताले फ्रेन्च कन्कको व्यापारलाई पनि प्रभावित बनाएको छ, किनभने बेइजिङले प्रतिशोधस्वरूप फ्रेन्च ब्रान्डीमा शुल्क लगाएको थियो । उता अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले पनि ईयू र चीनजस्ता निकट व्यापार साझेदारहरूसँग व्यापार युद्ध थालेका छन् । बेइजिङले फ्रेन्च कन्कमा प्रतिबन्ध लगाएपछि हेनेसी, पर्नाेड रिकार्डजस्ता विश्वका प्रमुख ब्रान्डी उत्पादकहरूको बिक्री चीनमा घटेको छ– जुन विश्वको दोस्रो ठूलो अर्थतन्त्र र ठूलो बजार हो । जर्मन अटो उद्योग संघले ईयू र चीनबीच भएको वार्तालाई स्वागत गर्दै ती शुल्कहरूलाई ’गल्ती’ भनेको छ र वार्तामार्फत समाधानको माग गरेको छ । जर्मन कार निर्माता कम्पनीहरूले गत वर्ष आफ्नो एक तिहाइ बिक्री चीनमा गरेका थिए । तिनीहरूले यी शुल्कहरूको विरोध गरेका छन् किनभने चीन अमेरिकापछिको दोस्रो सबैभन्दा ठूलो व्यापार साझेदार हो । २५ प्रतिशत अटो ट्यारिफले अमेरिकी अटो निर्माता कम्पनीलाई थप १०८ अर्ब डलर लागत लाग्ने साउदीमा टेस्लाको डेब्यू : मरुभूमिको गर्मी, थोरै चार्जिङ स्टेशन र बीवाईडीसँग प्रतिस्पर्धा
ट्रम्पको ट्यारिफ लागू भएसँगै सेयरमा थप गिरावट सुरु
काठमाडौं । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले विश्वका दर्जनौं मुलुकहरूमाथि लगाएका 'पारस्परिक' ट्यारिफहरू बुधबारदेखि लागू भएका छन्, जसमा चिनियाँ सामानहरूमा १०४ प्रतिशतको भारी महसुलसमेत समावेश छ । यसले विश्वव्यापी व्यापार युद्धलाई थप चर्काएको छ, यद्यपि उनी केही देशहरूसँग वार्ताको तयारीमा छन् । ट्रम्पका कडा ट्यारिफहरूले दशकौंदेखि कायम रहेको विश्वव्यापी व्यापार प्रणालीलाई हल्लाइदिएका छन्, आर्थिक मन्दीको डर बढाएका छन् र विश्वभरिका सेयर बजारहरू मारमा परेका छन् । एसएन्डपी ५०० सूचकांकले ट्यारिफ घोषणा गरिएको एक सातामै करिब ६ ट्रिलियन डलर गुमाएको छ, जुन सन् १९५० को दशकमा सूचकांक सुरु भएयताकै सबैभन्दा ठूलो चारदिने गिरावट हो । बुधबार अधिकांश एशियाली सेयर बजारहरूमा पुनः गिरावट आयो । जापानको निक्केई सूचकांक ३ प्रतिशतले घट्यो, दक्षिण कोरियाली मुद्रा १६ वर्षयताकै न्यूनतम बिन्दुमा पुग्यो र लगानीकर्ताहरू नगदको सुरक्षातर्फ भागेपछि सरकारी बन्डहरूमा ठूलो घाटा देखियो । युरोप र अमेरिकाका स्टक फ्युचर्सले अझै पीडा बाँकी रहेको संकेत दिएका छन् । तर चिनियाँ बजारमा भने राज्यको सहयोगका कारण केही स्थिरता देखिएको छ । ट्रम्पले ट्यारिफहरू दीर्घकालीन हुने वा अस्थायी भन्नेबारे लगानीकर्तालाई मिश्रित संकेत दिएका छन् । उनले यी ट्यारिफहरूलाई 'स्थायी' भनेका छन्, तर त्यसले अन्य देशहरूलाई वार्ताका लागि आग्रह गर्न बाध्य बनाएको दाबी पनि गरेका छन् । 'धेरै देशहरू सम्झौता गर्न चाहेर आइरहेका छन्,' उनले मंगलबार ह्वाइट हाउसमा आयोजित कार्यक्रममा भने । पछि अर्को कार्यक्रममा उनले चीनसँग पनि सम्झौता हुने अपेक्षा व्यक्त गरे । ट्रम्प प्रशासनले दक्षिण कोरिया र जापानसँग वार्ताको तालिका बनाएको छ, जो अमेरिका नजिकका सहयोगी र प्रमुख व्यापार साझेदार हुन् । इटालीकी प्रधानमन्त्री जर्जिया मेलोनी पनि अर्को सातामा अमेरिकाको भ्रमणमा आउँदैछिन् । कम लागतको उत्पादन केन्द्रका रूपमा चिनिएको भियतनामका उपप्रधानमन्त्री पनि बुधबार ट्रम्पका ट्रेजरी सचिव स्कट बेसेन्टसँग वार्ता गर्ने कार्यक्रम रहेको छ । अरू देशहरूसँग हुने सम्भावित सम्झौताहरूले मंगलबार प्रारम्भिक समयमा बजारमा सुधार देखाए तापनि दिनको अन्त्यसम्म अमेरिकी बजार पुनः घटे । चीनको जवाफ 'हामी लड्छौं' ट्रम्पले गत हप्ता चिनियाँ वस्तुहरूमा ५४ प्रतिशत ट्यारिफ लगाएका थिए, जुन अहिले झण्डै दोब्बर गरी १०४ प्रतिशत पुर्याइएको छ । यो कदम चीनले घोषणा गरेको जवाफी ट्यारिफहरूलाई प्रतिक्रिया स्वरूप उठाइएको हो । चीनले यसलाई धम्कीको रूपमा व्याख्या गर्दै अन्त्यसम्म लड्ने चेतावनी दिएको छ । चिनियाँ स्टेट होल्डिङ कम्पनीहरूको साथ दिँदै देशका ठूला ब्रोकर फर्महरूले घरेलु सेयर बजारलाई स्थिर पार्न पहल गर्ने प्रतिवद्धता जनाएका छन् । न्यूजील्यान्ड र भारतका केन्द्रीय बैंकहरूले बुधबार ब्याजदर कटौती गरेका छन्, जुन सम्भवतः विश्वका नीति निर्माताहरूले व्यापार युद्धको असर कम गर्नका लागि लिने ठूलो कदमको संकेत हुन सक्छ । केही देशहरूले आफ्नो निर्यातमुखी क्षेत्रहरूलाई सघाउन सार्वजनिक खर्च बढाइरहेका छन् । दक्षिण कोरियाले आफ्नो गाडी उद्योगलाई कर छुट र अनुदानको रुपमा आपतकालीन सहायता घोषणा गरेको छ । कतिपय अर्थशास्त्रीहरूले अन्ततः अमेरिकी उपभोक्ताहरूले नै व्यापार युद्धको मूल्य चुकाउने भन्दै चेतावनी दिएका छन्, जसका कारण जुत्ता देखि वाइनसम्म सबै वस्तुको मूल्य बढ्न सक्नेछ । एक सर्वेक्षणअनुसार झण्डै तीन चौथाइ अमेरिकीहरूले आगामी ६ महिनामा दैनिक उपभोग्य वस्तुहरूको मूल्य बढ्ने अपेक्षा गरेका छन् । तर बुधबार लागू भएका ट्यारिफहरूको पूर्ण असर तुरुन्तै देखिने छैन किनभने मध्यरातअघि ट्रान्जिटमा रहेको सामानहरूमा नयाँ महसुल लागू नहुने र तिनीहरू मे २७ भित्र अमेरिका पुग्ने हो भने छुट दिइनेछ । ट्रम्पको शुल्कविरुद्ध 'अन्त्यसम्म लड्ने' चीनको घोषणा अमेरिकामा मन्दीको आशंका, चीनलाई विश्वमा राज गर्ने मौका
