शुल्क

काठमाडौं । निसानले आफ्नो सबैभन्दा बढी बिक्री हुने अमेरिकी मोडेल रउग एसयूभीको जापानी उत्पादन मेदेखि जुलाई महिनासम्म कटौती गर्ने भएको छ । योसँगै निसान नयाँ अमेरिकी आयात भन्सारको प्रतिक्रियामा उत्पादन योजनामा परिवर्तन गर्ने पछिल्लो विश्वव्यापी कार निर्माता बनेको छ । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले विदेशमा निर्मित कारहरूमा २५ प्रतिशत भन्सार लगाउने निर्णयले वैश्विक अटोमोबाइल आपूर्ति श्रृंखलालाई अस्तव्यस्त बनाएको छ ।  जापानको तेस्रो ठूलो कार निर्माता निसान त्यसमा अरूभन्दा बढी प्रभावित भएको छ । संयुक्त राज्य अमेरिका निसानको प्रमुख बजार हो, जसले अघिल्लो वर्ष बिक्री भएका गाडीहरूको चौथाईभन्दा बढी हिस्सा ओगटेको थियो, तीमध्ये धेरै जापान वा मेक्सिकोमा निर्मित थिए । स्रोतका अनुसार दक्षिणपश्चिम जापानमा रहेको कारखानाबाट रउगको १३ हजार युनिट उत्पादन कटौती गर्ने योजना रहेको छ । यो संख्या यस वर्षको पहिलो तीन महिनामा अमेरिकाभित्र ६२ हजार रउग बेचिएकोमध्ये पाँचौं भागभन्दा बढी हो । क्यूशू कारखाना जुन निसानको सबैभन्दा ठूलो हो, त्यहाँका कामदारहरूले मेदेखि जुलाईसम्म कम घण्टा काम गर्नेछन् र केही दिन उत्पादन पूर्ण रूपमा रोकिनेछ । तर कारखाना दुई सिफ्टमा सञ्चालन भइरहनेछ । निसानले भन्सारको अवस्थाअनुसार उत्पादन अवस्थालाई पछि पुनः मूल्याङ्कन गर्ने योजना बनाएको छ । सोमबार ट्रम्पले कार उत्पादकहरूलाई 'थोरै समय आवश्यक छ' भन्दै भन्सार दर परिमार्जन गर्ने सोचमा रहेको बताएका थिए । निसानले एक विज्ञप्ति जारी गर्दै बजार परिवर्तनहरूमा अनुकूल हुने प्रतिबद्धता जनाएको छ र साथै श्रमशक्ति र उत्पादन क्षमतालाई प्राथमिकता दिने बताएको छ । 'हामी तत्काल र दीर्घकालीन प्रभावहरूको व्यवस्थापनमा विचारशील र योजनाबद्ध हुनेछौं,’ विज्ञप्तिमा भनिएको छ । फेरि निर्णय फिर्ता रउग अमेरिकी बजारमा निसानको सबैभन्दा धेरै बिक्री हुने मोडेल हो । अघिल्लो वर्ष लगभग २ लाख ४६ हजार युनिट बिक्री भएको थियो, जसले अमेरिकी बजारमा कम्पनीको कुल बिक्रीको चौथाइभन्दा बढी ओगटेको थियो । यस महिनाको सुरुमा निसानले स्मेर्ना कारखानामा उत्पादन कटौती गर्ने योजना फिर्ता लिएको थियो । पहिले एक सिफ्टमा झार्ने योजना भए पनि अब दुई सिफ्टमै उत्पादन कायम राख्ने निर्णय गरिएको हो । अन्य कार निर्माता कम्पनीहरू पनि तयारीमा अन्य कार निर्माता कम्पनीहरू पनि ट्रम्पको भन्सार योजनाबाट बच्न आ-आफ्नो उत्पादन रणनीति परिवर्तन गर्दैछन् । क्र्याएस्लरको अभिभावक कम्पनी स्टेलान्टिसले मेक्सिको र क्यानडाका दुई कारखानामा उत्पादन रोक्ने निर्णय गरेको छ, जसको असर अमेरिकाका पाँच कारखानामा पर्नेछ र ९०० अमेरिकी कामदारहरू अस्थायी रूपमा बेरोजगार हुनेछन् । होन्डाले भन्सारको सम्भावित असरबाट जोगिन आफ्नो आगामी पुस्ताको सिभिक हाइब्रिड मेक्सिकोको सट्टा अमेरिकाको इन्डियाना राज्यमा उत्पादन गर्ने योजना बनाएको छ । भन्सार लगाउनुअघि नै निसानले आफ्नो वैश्विक उत्पादन क्षमता २० प्रतिशतले घटाउने योजना बनाएको थियो, जसलाई पुनरुत्थान योजना अन्तर्गत कार्यान्वयन गर्ने भनिएको थियो । नयाँ सीईओ ईभान स्पिनोसा अमेरिकी बजारमा निसानको प्रदर्शन सुधार गर्न दबाबमा छन्, जहाँ पुराना मोडेल र हाइब्रिडको कमीले व्यवसाय प्रभावित भएको छ । हालै सकिएको वित्तीय वर्षमा निसानले तीन पटक नाफाको पूर्वानुमान घटाएको थियो । २५ प्रतिशत अटो ट्यारिफले अमेरिकी अटो निर्माता कम्पनीलाई थप १०८ अर्ब डलर लागत लाग्ने साउदीमा टेस्लाको डेब्यू : मरुभूमिको गर्मी, थोरै चार्जिङ स्टेशन र बीवाईडीसँग प्रतिस्पर्धा  

काठमाडौं । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले विश्वका दर्जनौं मुलुकहरूमाथि लगाएका 'पारस्परिक' ट्यारिफहरू बुधबारदेखि लागू भएका छन्, जसमा चिनियाँ सामानहरूमा १०४ प्रतिशतको भारी महसुलसमेत समावेश छ । यसले विश्वव्यापी व्यापार युद्धलाई थप चर्काएको छ, यद्यपि उनी केही देशहरूसँग वार्ताको तयारीमा छन् । ट्रम्पका कडा ट्यारिफहरूले दशकौंदेखि कायम रहेको विश्वव्यापी व्यापार प्रणालीलाई हल्लाइदिएका छन्, आर्थिक मन्दीको डर बढाएका छन् र विश्वभरिका सेयर बजारहरू मारमा परेका छन् । एसएन्डपी ५०० सूचकांकले ट्यारिफ घोषणा गरिएको एक सातामै करिब ६ ट्रिलियन डलर गुमाएको छ, जुन सन् १९५० को दशकमा सूचकांक सुरु भएयताकै सबैभन्दा ठूलो चारदिने गिरावट हो ।  बुधबार अधिकांश एशियाली सेयर बजारहरूमा पुनः गिरावट आयो । जापानको निक्केई सूचकांक ३ प्रतिशतले घट्यो, दक्षिण कोरियाली मुद्रा १६ वर्षयताकै न्यूनतम बिन्दुमा पुग्यो र लगानीकर्ताहरू नगदको सुरक्षातर्फ भागेपछि सरकारी बन्डहरूमा ठूलो घाटा देखियो । युरोप र अमेरिकाका स्टक फ्युचर्सले अझै पीडा बाँकी रहेको संकेत दिएका छन् । तर चिनियाँ बजारमा भने राज्यको सहयोगका कारण केही स्थिरता देखिएको छ । ट्रम्पले ट्यारिफहरू दीर्घकालीन हुने वा अस्थायी भन्नेबारे लगानीकर्तालाई मिश्रित संकेत दिएका छन् । उनले यी ट्यारिफहरूलाई 'स्थायी' भनेका छन्, तर त्यसले अन्य देशहरूलाई वार्ताका लागि आग्रह गर्न बाध्य बनाएको दाबी पनि गरेका छन् । 'धेरै देशहरू सम्झौता गर्न चाहेर आइरहेका छन्,' उनले मंगलबार ह्वाइट हाउसमा आयोजित कार्यक्रममा भने । पछि अर्को कार्यक्रममा उनले चीनसँग पनि सम्झौता हुने अपेक्षा व्यक्त गरे । ट्रम्प प्रशासनले दक्षिण कोरिया र जापानसँग वार्ताको तालिका बनाएको छ, जो अमेरिका नजिकका सहयोगी र प्रमुख व्यापार साझेदार हुन् । इटालीकी प्रधानमन्त्री जर्जिया मेलोनी पनि अर्को सातामा अमेरिकाको भ्रमणमा आउँदैछिन् । कम लागतको उत्पादन केन्द्रका रूपमा चिनिएको भियतनामका उपप्रधानमन्त्री पनि बुधबार ट्रम्पका ट्रेजरी सचिव स्कट बेसेन्टसँग वार्ता गर्ने कार्यक्रम रहेको छ । अरू देशहरूसँग हुने सम्भावित सम्झौताहरूले मंगलबार प्रारम्भिक समयमा बजारमा सुधार देखाए तापनि दिनको अन्त्यसम्म अमेरिकी बजार पुनः घटे । चीनको जवाफ 'हामी लड्छौं' ट्रम्पले गत हप्ता चिनियाँ वस्तुहरूमा ५४ प्रतिशत ट्यारिफ लगाएका थिए, जुन अहिले झण्डै दोब्बर गरी १०४ प्रतिशत पुर्‍याइएको छ । यो कदम चीनले घोषणा गरेको जवाफी ट्यारिफहरूलाई प्रतिक्रिया स्वरूप उठाइएको हो । चीनले यसलाई धम्कीको रूपमा व्याख्या गर्दै अन्त्यसम्म लड्ने चेतावनी दिएको छ । चिनियाँ स्टेट होल्डिङ कम्पनीहरूको साथ दिँदै देशका ठूला ब्रोकर फर्महरूले घरेलु सेयर बजारलाई स्थिर पार्न पहल गर्ने प्रतिवद्धता जनाएका छन् । न्यूजील्यान्ड र भारतका केन्द्रीय बैंकहरूले बुधबार ब्याजदर कटौती गरेका छन्, जुन सम्भवतः विश्वका नीति निर्माताहरूले व्यापार युद्धको असर कम गर्नका लागि लिने ठूलो कदमको संकेत हुन सक्छ । केही देशहरूले आफ्नो निर्यातमुखी क्षेत्रहरूलाई सघाउन सार्वजनिक खर्च बढाइरहेका छन् । दक्षिण कोरियाले आफ्नो गाडी उद्योगलाई कर छुट र अनुदानको रुपमा आपतकालीन सहायता घोषणा गरेको छ । कतिपय अर्थशास्त्रीहरूले अन्ततः अमेरिकी उपभोक्ताहरूले नै व्यापार युद्धको मूल्य चुकाउने भन्दै चेतावनी दिएका छन्, जसका कारण जुत्ता देखि वाइनसम्म सबै वस्तुको मूल्य बढ्न सक्नेछ । एक सर्वेक्षणअनुसार झण्डै तीन चौथाइ अमेरिकीहरूले आगामी ६ महिनामा दैनिक उपभोग्य वस्तुहरूको मूल्य बढ्ने अपेक्षा गरेका छन् । तर बुधबार लागू भएका ट्यारिफहरूको पूर्ण असर तुरुन्तै देखिने छैन किनभने मध्यरातअघि ट्रान्जिटमा रहेको सामानहरूमा नयाँ महसुल लागू नहुने र तिनीहरू मे २७ भित्र अमेरिका पुग्ने हो भने छुट दिइनेछ । ट्रम्पको शुल्कविरुद्ध 'अन्त्यसम्म लड्ने' चीनको घोषणा अमेरिकामा मन्दीको आशंका, चीनलाई विश्वमा राज गर्ने मौका