नेपाली राजनीतिक परिप्रेक्ष्यमा नयाँ लहरको उदय भइरहेको छ । जसमा स्वतन्त्र उम्मेदवार र वैकल्पिक भनिएका पार्टीहरूले महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलिरहेका छन् । बालेन्द्र शाह, सुमना श्रेष्ठ, रवि लामिछाने र कुलमान घिसिङजस्ता नामहरूले नेपाली जनमानसमा नयाँ आशा र विचारहरूको सञ्चार गरेका छन् ।
यी व्यक्तिहरूले परम्परागत राजनीतिक दलहरूको कमजोरीलाई चुनौती दिँदै आफ्नो स्वतन्त्र दृष्टिकोण र नेतृत्वमा भविष्यको सम्भावना प्रस्तुत गरिरहेको मान्न सकिन्छ । तर यी नयाँ शक्तिहरूको सफलताको मूल्याङ्कन अझै पनि अनिश्चित छ । र यसले आगामी छ महिनामा जनमतलाई कसरी आकार दिनेछ भन्ने कुरामा राजनीतिक विश्लेषकहरूले चासो राखेका छन् ।
बालेनले पार्टी खोल्लान् ?
काठमाडौंको पछिल्लो राजनीतिक सन्दर्भमा बालेन्द्र शाहको राजनीतिक यात्रा थप चर्चामा आएको छ । स्वतन्त्र उम्मेदवारको रूपमा उठेर महानगरको मेयर जितेका बालेनले हालसम्म पार्टी खोल्ने सम्भावनाबारे पक्का कुरा भने गरेका छैनन् । यसले गर्दा उनको भविष्यको योजनाबारे विभिन्न प्रयासहरू चलिरहेका छन् ।
बजारमा बालेनले पार्टी खोल्ने हल्ला चले पनि त्यो सम्भावना धेरै कम देखिन्छ । वर्तमान अवस्थामा उनले स्वतन्त्र उम्मेदवारको रूपमा राजनीतिक दृष्टिकोण प्रस्तुत गरिरहेका छन् । र यसबाट उनले महत्त्वपूर्ण प्रभाव पनि पारिसकेका छन् । यद्यपि राजनीतिक वातावरण परिवर्तनशील छ र कसरी परिस्थितिहरूको विकास हुन्छ भन्ने कुरा भविष्यको निर्णयमा निर्भर रहने तथ्यलाई भने हामीले बिर्सनु हुँदैन ।
यदि उनले पार्टी खोले भने त्यसले उनको वर्तमान स्वतन्त्र छविमा असर पुर्याउने पक्का छ । पार्टीको ढाँचामा फस्नु भनेको शक्तिको विभाजन र संस्थागत बोझको सामना गर्नु हो । यसैले बालेनको पार्टी खोल्ने सम्भावना अहिलेको अवस्थामा न्यून देखिन्छ ।
सुमना श्रेष्ठको पार्टी परित्याग अवसरवाद या असहमति ?
सुमना श्रेष्ठको पार्टी छोड्ने निर्णयलाई पनि ध्यान दिइएको देखिन्छ । केही समय अघिमात्र उनले पार्टीसँगै अगाडि बढ्ने इच्छा व्यक्त गरेकी थिइन् । तर के कारणले अचानक उनले पार्टी छाड्ने निर्णय गरिन् भन्ने कुराले चासो उत्पन्न गरेको छ ।
अहिले चर्चा भइरहेको कारण भने उनको पार्टी भित्रको असहमति र राजनीतिक असहजता हो । सुमना आफ्नो विचारमा स्वतन्त्र रहन चाहने हुनाले पार्टी छाडेर नयाँ मार्ग अपनाउन खोजेकी हुन् । यसले उनलाई अवसरवादी भन्ने आरोपको सामना गराएको छ । तथापि, उनलाई स्वतन्त्र रहन चाहने र पार्टीको संरचनामा बन्धन गर्न नचाहने पक्षले उनको निर्णयलाई समर्थन पनि गर्न सक्छ ।
कुलमान घिसिङ र ६ महिना अग्निपरीक्षाको परिप्रेक्ष्य
कुलमान घिसिङको नाम सार्वजनिक ऊर्जा सुधारको क्षेत्रका एक चर्चित नामको रूपमा आएको छ । यद्यपि उनले प्रत्यक्ष राजनीतिमा अझै प्रवेश गरेका छैनन्। तर, अन्तरिम सरकारमा उनको सहभागिताले नयाँ शक्ति र वैकल्पिक राजनीतिक धारलाई बल दिने उद्देश्य रहेको बताइएको छ ।
सरकारमा उनको सहभागिताले आगामी चुनावी लहर र राजनीतिक परिप्रेक्ष्यमा नयाँ दिशाको संकेत दिए गर्न सक्छ । आगामी ६ महिनामा कुलमानको वास्तविक कार्यक्षमता र नेतृत्व क्षमताले यसमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्ने विश्वास गर्न सकिन्छ।
रास्वपाको भविष्य र रवि लामिछानेको नेतृत्व
रास्वपाको नेतृत्व गर्दै रवि लामिछानेले पार्टी गठन गरेर राजनीतिक क्षेत्रमा नयाँ लहर ल्याएका छन्। । अहिले पनि उनी सहरी क्षेत्रका युवा र महिला वर्गमा आशा र विश्वासको प्रतीक बनेका छन् ।
पार्टीको भविष्य अब रास्वपा र रवि लामिछानेको नेतृत्व, संगठन निर्माण र निर्णय क्षमता माथि निर्भर गर्नेछ । आगामी ६ महिनामा यो सब स्पष्ट हुनेछ ।
स्वतन्त्र उम्मेदवार र वैकल्पिक शक्तिहरूको प्रभाव
नेपाली राजनीति अहिले एक नयाँ मोडमा प्रवेश गरिरहेको छ । परम्परागत दलहरूको सवालमा जनतामा निराशा देखिएको छ । यसैको विकल्पस्वरूप स्वतन्त्र उम्मेदवार र वैकल्पिक शक्तिहरू जस्तै बालेन, रवि, हर्क र गोपीहरूले आमजनतामा आशा जगाउँदैछन् ।
तथापि यस नयाँ लहरको प्रभावकारिता अझै पनि संगठन र सहकार्यको अभावमा चुनौतीपूर्ण छ । भविष्यको राजनीतिक परिप्रेक्ष्यमा यी स्वतन्त्र उम्मेदवारहरूको प्रभाव र एकता कसरी उभिन्छ भन्ने कुरा महत्त्वपूर्ण हुनेछ ।