हरित निर्वाचनको प्रावधानसहित आचारसंहिता तयारी, प्लास्टिक प्रयोगमा कडाइ
काठमाडौं । आगामी निर्वाचनलाई वातावरणमैत्री बनाउन निर्वाचन आयोगले यसपटक आचारसंहितामा हरित निर्वाचनसम्बन्धी नयाँ प्रावधान समेटेको छ । आचारसंहिताको बुँदा नम्बर मा ३६ राजनीतिक दल, उम्मेदवार तथा उनीहरूका प्रतिनिधिहरूले अब वातावरणमैत्री आचरण अनिवार्य रूपमा पालना गर्नुपर्ने प्रावधान समेटिएको छ । आचारसंहितामा मतदातालाई हरित निर्वाचनमा सहयोग पुग्नेगरी वातावरणमैत्री कार्यक्रम सञ्चालन गर्न प्रोत्साहन गर्नुपर्ने उल्लेख गरिएको आयोगका सहप्रवक्ता प्रकाश न्यौपानेले जानकारी दिए । सहप्रवक्ता न्यौपानेका अनुसार सभा, जुलुस, ‍र्‍याली वा घरदैलो कार्यक्रम गर्दा प्लास्टिक तथा पोलिथिनजस्ता अजैविक सामग्रीको प्रयोग गर्न निषेध गरिएको छ । न्यौपानेका अनुसार प्रचारप्रसारका क्रममा सवारीसाधन प्रयोग गर्दा इलेक्ट्रिक वा नवीकरणीय ऊर्जाबाट चल्ने सवारीसाधनलाई प्राथमिकता दिनुपर्ने प्रावधान थपिएको छ । त्यस्तै, निर्वाचन प्रचारका कार्यक्रमहरू सकिएपछि प्रयोग भएका सबै सामग्री संकलन गरी वातावरणमैत्री तरिकाले व्यवस्थापन गर्न दल र उम्मेदवार दुवै बाध्य हुने न्यौपाने जानकारी दिए । सभा, जुलुस तथा ‍र्‍याली जस्ता गतिविधि गर्दा वातावरणमा हानिकारक असर नपर्नेगरी कार्यक्रम सञ्चालन गर्नुपर्ने व्यवस्था पनि आचारसंहितामा समावेश गरिएको छ । आचारसंहिता कार्यान्वयनको अनुगमनका लागि आयोगले तीन संरचना गठन गर्ने न्यौपानेले जानकारी दिए । न्यौपानेका अनुसार आयुक्तको संयोजकत्वमा केन्द्रीय आचारसंहिता अनुगमन समिति, दश भन्दा बढी सदस्यीय निर्वाचन आचारसंहिता अनुगमन टोली र मुख्य निर्वाचन अधिकृतको संयोजकत्वमा जिल्ला आचारसंहिता अनुगमन समितिको गठन हुनेछ । यी समितिहरूले आचारसंहिता उल्लंघनका घटना देखिएमा दृश्य वा भिडियो छायांकन गर्ने तथा अन्य विद्युतीय उपकरण प्रयोग गरेर प्रमाण संकलन गर्ने अधिकार पाउने न्यौपानेले बताए । निर्वाचन आयोगले वातावरण संरक्षणलाई प्राथमिकतामा राख्दै हरित निर्वाचन प्रावधानले निर्वाचन प्रक्रियालाई दिगो र जिम्मेवार बनाउने अपेक्षा व्यक्त गरेको न्यौपाने दाबीसमेत गरे।
धनको खेल : गुगल जोडीले एलिसनलाई चौंथो स्थानमा धकेले
काठमाडौं । विश्वका अर्बपतिहरूको सूचीमा यतिबेला तीव्र उतार–चढाव देखिँदैछ । गुगलका सहसंस्थापक ल्यारी पेज र सर्गेई ब्रिनको नेटवर्थमा आएको उल्लेख्य वृद्धिपछि ओरेकलका ल्यारी एलिसन शीर्ष ३ बाट बाहिरिएका छन्। ब्लूमबर्ग बिलियनियर इन्डेक्सअनुसार एलिसनको नेटवर्थ घटेपछि उनी चौथो स्थानमा झर्नुपरेको हो, जबकि पेज र ब्रिन क्रमशः दोस्रो र तेस्रो स्थानमा उक्लिएका छन् । विश्वका शीर्ष १० धनीमध्ये दुई जनाको नेटवर्थमा गिरावट आएको हो जसमध्ये एलिसन र एनभीडीयाका संस्थापक जेनसन हुवाङ परेका छन् । एलिसनको नेटवर्थमा २.९२ अर्ब डलरको कमी आएको छ र उनी २५४ अर्ब डलरसहित धनीहरूको सूचीमा चौथो स्थानमा पुगेका छन् । अर्कोतर्फ ब्रिनको नेटवर्थ ३.९२ अर्ब डलरले बढेर २५८ अर्ब डलर पुगेको छ, जसले उनलाई तेस्रो स्थानमा पुर्यायाएको हो । यो वर्ष मात्रै ब्रिनको नेटवर्थमा ९९.३ अर्ब डलरको वृद्धि भएको छ । एलन मस्क हाल ४४२ अर्ब डलरका साथ सूचीमा पहिलो स्थानमा छन् भने ल्यारी पेज २७६ अर्ब डलरसहित दोस्रो स्थानमा । यो वर्ष पेजको सम्पत्ति सबैभन्दा धेरै १०८ अर्ब डलरले बढेको हो । अमेजनका संस्थापक जेफ बेजोस २५१ अर्ब डलरसहित पाँचौं; फेसबुकका मार्क जुकरबर्ग (२२५ अर्ब) छैटौं; फ्रान्सका बर्नार्ड अरनोल्ट (१९६ अर्ब) सातौं; स्टीभ बाल्मर (१६६ अर्ब) आठौं; माइकल डेल (१५५ अर्ब) नवौं र जेनसन ह्वाङ (१५५ अर्ब) दशौं स्थानमा छन् । अमेरिकी लगानीकर्ता वारेन बफेट (१५३ अर्ब) सूचीमा अहिले ११औं स्थानमा छन् । भारतका मुकेश अम्बानी (१०७ अर्ब) १८औं र गौतम अदानी (८६.५ अर्ब) २०औं स्थानमा परेका छन् । विश्वका अर्बपतिहरूको नेटवर्थ परिवर्तन भइरहनुका कैयौं कारण छन् । प्रमुख रूपमा कम्पनीका सेयर मूल्यमा उतार–चढाव, टेक सेक्टरको तीव्र मन्दी र वैश्विक आर्थिक वातावरणले सूचीको क्रम प्रभावित गर्छ । सेयर बजार घटेमा अर्बपतिहरूको नेटवर्थ तुरुन्तै संकुचित हुन्छ र उछाल आएमा उनीहरूको नेटवर्थ बढेर स्थानसमेत माथि चढ्छ । त्यस्तै, कम्पनीको कमाइ, त्रैमासिक रिपोर्ट, नयाँ प्रोजेक्ट वा इनोभेसन, तथा सरकारी नीति–निर्देश, ब्याजदर र डलरको मूल्य जस्ता कारकहरूले पनि उनीहरूको नेटवर्थमा प्रत्यक्ष असर पार्छ । धेरै अर्बपतिहरूको नेटवर्थ सेयरमा आधारित भएकाले बजारका साना–साना हलचलले पनि सूचीमा ठूलो फेरबदल देखिन्छ ।
‘सासु कोषको रकम प्रतिफल आउने क्षेत्रमा लगानी गर्नुपर्छ, रोजगारदाताले बोझका रुपमा लिनु हुँदैन’
काठमाडौं । प्रधानमन्त्री सुशीला कार्कीले सामाजिक सुरक्षा कोषमा जम्मा भएको श्रमिक र रोजगारदाताको रकम प्रतिफल दिने क्षेत्रमा लगानी गनुपर्ने बताएकी छन् । बिहीबार आठौँ सामाजिक सुरक्षा दिवसको अवसरमा आयोजित कार्यक्रमका बोल्दै उनले दिन प्रतिदिन आकार बढ्दै गएको कोषको रकम सार्थक परिणाम दिने क्षेत्रमा लगानी गर्नुपर्ने बताएकी हुन् । उनले राष्ट्र निर्माणमा कसरी उपयोग गर्ने भन्ने सन्दर्भमा पनि गम्भीरतापूर्वक अहिले नै गृहकार्य गर्नु आवश्यक रहेको बताइन् । उनले सामाजिक सुरक्षालाई दिगो बनाउने प्रयासमा रचनात्मक सहयोग रहने प्रण गरिन् । उनले आफ्ना श्रमिक–कर्मचारीहरुको सामाजिक सुरक्षालाई बोझको रुपमा नलिएर यसलाई शानको रुपमा लिनु पर्ने धारणा राखिन् । ‘हाम्रो जस्तो मुलुकमा सामाजिक सुरक्षा अन्तरपुस्ता लागत सन्तुलन र समतामूलक बनाउनको लागि योगदानमा आधारित सामाजिक सुरक्षाको प्रभावकारी कार्यान्वयनको अपरिहार्यता देखिन्छ।यसको सफल कार्यान्वयबाट नै हुनेले नहुनेलाई, धनीले गरीबलाई, निरोगीले रोगीलाई प्रणालीबद्ध रुपले सहयोग गर्ने सामाजिक ऐक्यबद्धताको सिद्धान्तमा आधारित उत्पादनमूलक समाजको निर्माण हुने रहेछ,’ उनले भनिन् । योगदानमा आधारित सामाजिक सुरक्षा ऐन, २०७४ यसैको एउटा त्रिपक्षीय संयोजन रहेको बताउँदै यसको सफल कार्यान्वयनबाट हरेक नागरिकलाई स्वदेशमा नै श्रम गरेर बस्ने वातावरण तयार हुने र आजको नारामा उल्लेख भए अनुसार समग्र उत्पादकत्व अभिवृद्धि गर्ने आधार निर्माण गर्न सकिने बताइन् । एकीकृत, दिगो र सक्षम सामाजिक सुरक्षा प्रणाली निर्माण गर्न सरकारको छोटो कार्यकालमा कसरी सम्बोधन गर्न सकिन्छ भनेर उपस्थित मन्त्रीहरूसँग छलफल भइरहेको उनले जानकारी दिइन् । ‘औपचारिक क्षेत्रको अनिवार्य आबद्धताको कार्यान्वयन, अनौपचारिक क्षेत्रका श्रमिकहरुलाई कानुनी रुपमा गर्नुपर्ने सह–योगदानमा संघीय सरकारले कति गर्ने, सरकारी करारमा रहेका कर्मचारीहरुलाई सामाजिक सुरक्षा कोषमा आबद्ध भएको महसुस कसरी गराउने र कोषको रकमलाई न्यायोचित प्रतिफलसहित राज्यले आन्तरिक पुँजीको रुपमा परिचालन गर्ने विषयहरुलाई कसरी स्पष्ट दिशा प्रदान गर्न सकिन्छ भन्ने विषयमा छलफल गरी राज्यप्रति नागरिकको अपनत्व सिर्जना हुने गरी सम्बोधनको लागि वातावरण तयार गर्ने विश्वास दिलाउन चाहन्छु,’ उनले भनिन् ।
आठौं सामाजिक सुरक्षा दिवसमा भाटभटेनी सुपरमार्केट सम्मानित
काठमाडौं । श्रमिकलाई सामाजिक सुरक्षा कोषमा आबद्ध गरी नियमित योगदान रकम जम्मा गरेबापत भाटभटेनी सुपरमार्केट सम्मानित भएको छ । आठौं सामाजिक सुरक्षा दिवसका अवसरमा भाटभटेनी सुपरमार्केट यस वर्षको उत्कृष्ट योगदानकर्ताको रूपमा सम्मानित भएको हो । प्रधानमन्त्री शुसिला कार्कीले भाटभटेनी सुपरमार्केटका अध्यक्ष मीनबहादुर गुरुङलाई सम्मानपत्र प्रदान गरिन् ।
ममता मिश्रको कथा, शिक्षकदेखि सफल बीमा अभिकर्ता
चितवन खैरेनीटारकी ममता मिश्र पेशाले शिक्षक हुन् । स्नातक तहको अध्ययन पूरा गरेपछि उनले निजी स्कूलमा वर्षौँ शिक्षण गरिन् । शिक्षणप्रति गहिरो रुचि भएकी ममताको निजी स्कूलमा पढाउँदा खासै आकर्षक पारिश्रमिक भने थिएन । यसै क्रममा दिदी कविता न्यौपानेको सुझावले उनको जीवनले नयाँ मोड लियो, बीमा अभिकर्ताको रूपमा । कविताले 'तिम्रो स्कूलमा विद्यार्थीका अभिभावकसँग राम्रो सम्बन्ध हुन्छ, अभिकर्ता पेशा तिम्रो लागि एकदमै उपयुक्त हुन्छ' भनेर दिएको सल्लाहले उनलाई निकै छोयो । दिदीको मार्गदर्शनअनुसार उनले तत्कालीन सानिमा रिलायन्स लाइफ इन्स्योरेन्सबाट अभिकर्ता लाइसेन्स लिइन् र अभिभावकका घर–घर धाउन थालिन् । विद्यार्थीको भविष्य सुरक्षित गर्न चाहने अभिभावकहरूलाई प्रत्यक्ष भेटेर बुझाउँदा उनका प्रस्ताव अस्वीकार हुने प्रश्न नै आएन । यसै सक्रियताले उनी सानिमा रिलायन्समा सबैभन्दा धेरै बीमा पोलिसी बिक्री गर्ने अभिकर्तामध्ये पर्न सफल भइन् । काम सुरु गरेको पहिलो महिनामै उनी एजेन्सी म्यानेजरमा नियुक्त भइन् । स्नातक तहसम्म अध्ययन पूरा गरेकी ममता निजी विद्यालयमा लामो समय काम गरिन् । अहिले भने उनी एउटा सरकारी स्कूलमा पढाउँदै आइरहेकी छिन् । २०७७ देखि निरन्तर सफलताको यात्रा अभिकर्ता बनेको पहिलो वर्षमै २०७७ मा उनी कम्पनीबाट विभिन्न अवार्ड जित्न सफल भइन् । 'मैले २०७७ सालमै पहिलो एजेन्सी म्यानेजर अवार्ड पाएँ,' उनी गौरवका साथ सम्झिन्छिन् । ममताको दिनचर्या व्यस्त छ । उनी महिनामा कम्तीमा ६–७ जनाको बीमा गराउँछिन् । शिक्षक भएकै कारण उनी प्रति अभिभावकको विश्वास बलियो छ । उनी कहिल्यै पनि ठूला ठूला बीमा गराएर कम्पनीले दिने ठूला ठूला टार्गेट पूरा गर्ने महत्वकांक्षा पलाएनन् । १० हजार नै प्रिमियम किन नहोस्, पछ्याउन छाड्दिनन् । अभिकर्ता पेशाबाट हुने सानो सानो आम्दानीले पनि उनलाई सन्तुष्ट बनाउँछ । उनको ध्यान प्रिमियम बढाउनभन्दा पनि 'कसरी धेरै परिवारले बीमा सुरक्षामा जोड दिने' भन्नेमा हुन्छ। विद्यार्थीलाई केन्द्रमा राख्ने भएकाले उनका धेरै पोलिसी साना–साना प्रिमियमका हुन्छन् । तर संख्यामा भने उनी कहिल्यै पछाडि परिनन् । उनका कुनै वर्षमा पनि ५० भन्दा कम पोलिसी जारी भएको अनुभव छैन । यसले गर्दा सानिमा रिलायन्स लाइफको टाडी शाखामा उनी सधैं दोस्रो शीर्ष बीमा अभिकर्तामा पर्छिन् । पहिलो स्थानमा हुने कल्पना विष्ट जस्तै, ममता पनि कम्पनी भित्र पुरै नेपालकै अग्र अभिकर्ताभित्र पर्छिन् । विद्यार्थीमार्फत अभिभावकलाई जोड्ने अनौठो तरिका ममताको काम गर्ने शैली अरूभन्दा केही फरक छ । धेरै अभिकर्ताले साथी–भाइ वा आफन्तलाई लक्षित गर्छन् । तर ममता भने विद्यार्थीमार्फत उनीहरूको अभिभावकलाई भेट्छिन् । अभिभावकमा पनि आमा–बुबा दुवैलाई एकैसाथ बीमाको महत्व बुझाउँछिन् । उनी बीमालाई 'बचत' को रूपमा प्रस्तुत गर्छिन् । 'बीमा भनेको बचत हो,' उनी भन्छिन्, 'पोलिसी परिपक्व हुँदा भविष्यमा छोराछोरीको उच्च शिक्षा तथा सामाजिक कार्य, विवाह लगायतका अनिवार्य खर्चमा ठूलो सहयोग पुग्छ ।' यसरी बीमाबाट प्राप्त हुने बचत मात्र होइन, भविष्यमा हुनसक्ने दुर्घटना तथा घातक रोगको कभरेजबारे पनि उनी अभिभावकलाई विस्तृतमा बताउँछिन् । ‘मेरो मुटु जीवन बीमा’ उनको मनपर्ने पोलिसी सानिमा रिलायन्स लाइफ इन्स्योरेन्सको ‘मेरो मुटु जीवन बीमा’ योजना उनी अभिभावकलाई सबैभन्दा धेरै सुझाउँछिन् । अघिल्लो ग्राहकहरूसँग कहिलेकाहीँ सम्पर्क टुट्ने अन्य अभिकर्ताभन्दा फरक, ममता भने आफ्ना विद्यार्थीमार्फत निरन्तर सम्पर्कमा रहन्छिन् । त्यसैले उनी अभिकर्ता क्षेत्रमा ‘सदावहार सक्रिय’ मानिन्छिन् । उनको सफलताको सूत्र सरल छस् 'सबैभन्दा पहिले म मेरा विद्यार्थीको घरमा जान्छु, आर्थिक अवस्था बुझ्छु, अनि मात्र बीमालाई बचतका रूपमा बुझाउँछु ।' विद्यार्थी र अभिभावकसँगको विश्वासकै कारण ममताले अभिकर्ता पेशालाई केवल अतिरिक्त आम्दानीका रूपमा होइन, भविष्य सुरक्षित गर्न सहयोग पुर्याउने सेवाको रूपमा बुझेकी छिन् । आज ममता मिश्र केवल एक शिक्षक वा अभिकर्ता मात्र होइनन्, उनी त्यस्ता व्यक्तिमध्ये एक हुन् जसले आफ्नो समुदायमा वित्तीय सचेतना फैलाउँदै, एक–एक परिवारको भविष्य सुरक्षित गर्ने उद्यम जारी राखेकी छिन् । 'अहिले अलिअलि गरेर गरिएको बचत भोलि गएर धेरै हुन्छ, जसले तपाईंको बच्चाको भविष्यमा ठूलो सहारा बन्छ,' ममता बताउँछिन् । अभिभावकलाई उच्च शिक्षा, विवाह तथा अन्य महत्वपूर्ण खर्चका लागि ऋण नखोज्नु पर्ने यथार्थ उदाहरणसहित बुझाएपछि धेरै परिवारहरू सजिलै कन्भिन्स हुने उनको अनुभव छ । विशेषतः उनी स्कुलमै अभिभावक भेट्न सफल नहुँदा घरघरमै पुगेर बीमा सिकाउने गर्छिन्, जसले उनको दैनिकी अत्यन्त व्यस्त तर फलदायी बनाएको छ । उनी भन्छिन्, 'म कसैको घरमा एक जना मात्र हुनुहुन्छ भने बीमा गराउँदिनँ, श्रीमान–श्रीमती दुवैलाई बुझाएर मात्र प्रक्रिया अगाडि बढाउँछु ।' आर्थिक विषय संवेदनशील हुने भएकाले परिवारभित्र पैसाकै कारण मनमुटाव नहोस् भन्ने उनको सोच हो । त्यही कारणले उनी स्कुल समय बाहेक पूरै समय बीमामा नै समर्पित हुन्छिन् । स्कुल सकिएपछि उनी बीमित परिवारको घरमै पुगेर बीमा पढाउँछिन् र दिनमा दुई–तीन परिवार भेट्ने लक्ष्य पूरा नगरी घर फर्किंदिनन् । उनको सफलताको सबभन्दा ठूलो आधार भने परिवारकै साथ रहेको उनी भन्छिन् । सासु–ससुरा र श्रीमानको सहयोगले उनलाई हरेक चुनौती पार गर्न सजिलो भएको उनको अनुभव छ । श्रीमान केही वर्ष जापान बसेर अहिले नेपालमै मौरी पालन व्यवसायमा छन् । बीमासम्बन्धी कुनै असहज परिस्थिति आयो भने श्रीमानले नै सहज बनाइदिने, बैठकमा लैजाने–ल्याउनेदेखि लिएर आवश्यक समाधान खोजिदिँदा उनको जीवन शैली निकै सहज भएको छ । उनी कहिल्यै पनि एमडिआरटी बन्ने वा ठूलो रकमको पोलिसी भित्र्याउने महत्वकांक्षा बनाइनन् । उनी सामान्य आय भएका घरपरिवारमै बढी पुग्छिन् । यही कारणले जारी पोलिसी संख्यामा उनी सधैं अग्रस्थानमा रहन्छिन् । बीमा शुल्क आर्जनमा धेरै अगाडि नहुँदासमेत यही नै आफ्नो विशेषता भएको बताउँदै उनी भन्छिन्, 'म धेरैभन्दा धेरै घर–परिवारमा पुगेर विद्यार्थीहरूको बीमा गराउन चाहन्छु ।' उनको लक्ष्य एक हजारभन्दा धेरै बालबालिकालाई बीमाको दायरामा ल्याउने छ, र अन्ततः जीवनकै अन्तिम पेशा नै बीमा बनाउने सोच उनले बनाइसकेकी छिन् । उनी विगत केही वर्षमा धेरै स्कूल र समुदायका बालबालिकाको बीमा गराइसकेकी छन् । यसक्रममा उनलाई विश्वास गर्ने, सम्मान गर्ने र घरमा बोलाएर चिया खान आग्रह गर्ने व्यक्तिहरूको कमि छैन । सानिमा रिलायन्स इन्स्योरेन्स कम्पनीले उनलाई उत्कृष्ट अभिकर्ताका रूपमा दिने अवार्ड तथा प्रोत्साहनले अझै अभिप्रेरित गर्ने गरेको छ । उनको बुझाइमा अभिकर्ता भनेको केवल मध्यस्थकर्ता मात्र हो तर बीमा सबै व्यक्तिका लागि अत्यावश्यक छ। 'बीमाले नियमित बचत गराउँछ, र भविष्यमा पार्नुपर्ने आर्थिक भारलाई निकै सहज बनाउँछ,' उनी भन्छिन् । बीमितहरू प्रायः कम्पनीभन्दा अभिकर्तालाई विश्वास गरेर बीमा गर्ने भएकाले आफूले गरेको बीमालाई देखाउँदा उनीहरू ढुक्क हुने बताउँछिन् । उनी जुन परिवारमा जान्छिन्, बीमा गराएरै फर्किने भएकाले आफूलाई अत्यन्त भाग्यमानी ठान्छिन् । आयस्रोत कमजोर हुने घरमा पनि न्यूनतम एक लाख रुपैयाँको बीमा गराउन कन्भिन्स गर्न सकिने उनको अनुभव छ । 'हाम्रो समाजमा वार्षिक पाँच–सात हजार तिर्न नसक्ने कोही हुँदैन । त्यसैले म उहाँहरूको आयस्रोत बुझेर बचतकै लागि भए पनि यति बराबरको बीमा गर्नुपर्छ भनेर सुझाउने गर्छु ।' अहिलेसम्म कसैमाथि अपेक्षा राख्नुपरेको छैन, यही कारण पनि उनी यस क्षेत्रमा सफल भएको बताउँछिन् । उनको अर्को विशेषता भनेको जारी पोलिसीहरू अन्तिमसम्म कायम राखिनु हो । उनका कुनै पनि पोलिसी ल्याप्स वा सरेण्डर भएको छैन । बीमा गरिसकेपछि पनि उनी बीमितसँग नियमित सम्पर्कमा रहन्छिन्, भेटघाट गर्छिन्, नवीकरणको मिति सम्झाइदिन्छिन् । यस्तै सकारात्मक व्यवहारका कारण उनीसँग बीमा गराउन आउनेहरूको संख्या बढ्दो छ । 'एक हजारभन्दा धेरैको बीमा गरेपछि पूर्ण रूपमा बीमा पेशामा समर्पित हुने छु,' उनी भन्छिन् । आर्थिक रूपमा स्वावलम्बी भइसकेकी उनी साधारण जीवनशैलीमा रमाउँछिन्, जसलाई सामान्य परिवारले सजिलै आत्मसात् गर्न सक्छन् । शाखाको पूर्ण सहयोग रहेको बताउँदै उनी भन्छिन्, 'फुर्सद मिल्यो भने म घरदैलोमै पुगेर बीमा गराउँछु । यस यात्रामा धेरै अभिभावकहरूलाई बीमित बनाउन सकेकी छु, यही नै मेरो सबैभन्दा ठूलो उपलब्धि हो ।'
रवि–छविलालको मुद्दामा आज पनि सुनुवाइ भएन
काठमाडौं । राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा) का सभापति रवि लामिछाने र गोर्खा मिडियाका पूर्व सञ्चालक छविलाल जोशीको मुद्दामा बिहीबार पनि सुनुवाइ हुन सकेको छैन । ३ नं इजलासमा मुद्दा परे पनि सुनुवाइ हुन नसकेको हो । बुटवलको सुप्रिम सहकारी संस्थाको रकम ठगी तथा संगठित अपराध आरोपमा थुनामा रहेका दुवै जनाको मुद्दा गत साता पेशी तोकिए पनि लामिछाने पक्षका कानुन व्यवसायीले स्थगन मागेपछि रोकिएको थियो । यसअघि कात्तिक २० गते न्यायाधीश वासुदेव आचार्य र ओमप्रसाद अर्यालको इजलासले सुरु मिसिल मगाउने आदेश दिएपछि अघिल्लो साता पेशी तोकिएको थियो । तर फेरि लामिछाने पक्षको आग्रहमा मुद्दा स्थगित भएको तुलसीपुर उच्च अदालतको बुटबल इजलासका सूचना अधिकारी रामबहादुर कुँवरले जानकारी दिए । त्यसअघि कात्तिक १३ गते तय भएको सुनुवाइ जोशी पक्षले निवेदन दिएपछि रोकिएको थियो । अझ अघि न्यायाधीश मिलनकुमार राई र ओमप्रसाद अर्यालको इजलासले दुवै मुद्दा एकै प्रकृतिका भएका कारण एउटै सुनुवाइमा राख्न आदेश गरेको थियो । लामिछानेले बिगो बमोजिमको रकम बुझाएर थुनाबाहिरै बसेर मुद्दा लड्न अनुमति मागेका थिए । सोही अनुरूप अदालतले उनको मागसँगै जोशीको फाइल पनि पेश गर्न आदेश दिएको थियो ।
बैंकमा काम गर्ने महिलाको सुन र नगद लुटपाट गरेको आरोपमा ४ जना पक्राउ
काठमाडौं । नेपाल प्रहरीले काठमाडौंंको तारकेश्वर नगरपालिकास्थित नेपालटारबाट सुन र नगदसहित विभिन्न सामान लुटपाट गरेको आरोपमा चार जनालाई पक्राउ गरेको छ । जिल्ला प्रहरी परिसर काठमाडौंबाट खटिएको प्रहरी टोलीले बैंकमा काम गर्ने महिला कर्मचारीको साथबाट सुन, नगद र विभिन्न सामान लुटपाट गर्ने उनीहरुलाई पक्राउ गरी बिहीबार सार्वजनिक गरेको हो । पक्राउ पर्नेमा स्याङ्जा घर भई तारकेश्वर बस्ने २७ वर्षीय ईश्वर बुढाथोकी, नुवाकोट घर भई तारकेश्वर बस्ने २० वर्षीय बिशाल राई, नुवाकोटको १८ वर्षीय साजन तामाङ र नुवाकोटकै १९ वर्षीय समिर तामाङ रहेका छन् । उनीहरुले गत मङ्सिर ८ गते महिलालाई लुटपाट गरी फरार रहेको आरोप छ । जिल्ला प्रहरी परिसर काठमाडौंका प्रवक्ता तथा प्रहरी उपरीक्षक पवनकुमार भट्टराईले साँझको समयमा हिँडेर घर फर्किने क्रममा महिलाको साथमा रहेको नगद, सुन, बैंकका चाबी, मोबाइल सेट र महत्त्वपूर्ण कागजातसहितको झोला लुटपाट गरेको अभियोगमा उनीहरुलाई पक्राउ गरिएको जानकारी दिए । उनीहरुले मोटरसाइकलबाट आएर लुटपाट गरी भागेका थिए । पक्राउ परेकासँग प्रहरीले मोबाइल, चाँबीको झुप्पो लगायतका सामानसहित १२ दशमलव ६३० ग्राम सुनको झुम्का, ७ दशमलव ८ लालको सुनको टप, दुई हजार ५०० रुपैयाँ नगद बरामद गरेको छ । पक्राउ परेका चारैजनालाई जिल्ला अदालत काठमाडौंबाट पाँच दिनको म्याद थप गरी अनुसन्धान भइरहेको प्रहरीले जनाएको छ ।
नपढ्ने विद्यार्थीलाई भिसा सिफारिस नगर्न विश्वविद्यालयलाई अध्यागमनले दियो निर्देशन
काठमाडौं । अध्यागमन विभागले नेपालमा सञ्चालित विश्वविद्यालय तथा शिक्षण संस्थाले विदेशी नागरिकलाई अध्ययन भिसाको लागि सिफारिस गर्दा ध्यान दिन आग्रह गरेको छ । कानुनले वर्जित गरेका क्रियाकलापमा संलग्न भएका विदेशीहरूलाई समेत अध्ययन भिसा सिफारिस गर्ने गरेको पाइएको भन्दै त्यसो नगर्न आग्रह गरेको हो । अध्यागमन विभागले गरेको अनुगमनका क्रममा कतिपय शैक्षिक संस्थाहरूले अध्ययन नगर्ने विदेशी नागरिकलाई समेत विद्यार्थी भर्ना गर्ने गरेको पाइएको जनाएको छ । ‘कतिपयले संस्थाले आर्थिक आम्दानी गर्ने उद्देश्यले विद्यार्थीको लागि सिफारिस गर्ने गरेको पाइयो भने, कतिपयको बसाइँ अवधि लम्ब्याउने विदेशीहरूलाई अध्ययन भिसा सिफारिस गर्ने गरेको पाइएको छ,’ सूचनामा भनिएको छ। नेपालका विश्वविद्यालय तथा शिक्षण संस्थाहरूमा उच्च शिक्षाका लागि, कतिपय नेपालको भाषा, संस्कृति, कला, साहित्य र सङ्गीत लगायतका विभिन्न विधामा विदेशी नागरिकहरू अध्ययन गरिरहेका छन् । विभागले यस्ता विद्यार्थी र विभिन्न शैक्षिक एवम् प्राज्ञिक प्रतिष्ठानहरूमा एकेडेमिक र ननएकेडेमिक शिक्षा प्राप्तिका लागि अध्ययन गर्न चाहने विदेशी नागरिकहरूलाई प्रचलित अध्यागमन कानुन बमोजिम अध्ययन भिसा उपलब्ध गराउँदै आएको छ । पछिल्लो समय विदेशी नागरिक आपराधिक गतिविधिमा संलग्न हुने क्रम बढेपछि विभागले अनुगमन गरेको हो । विभागले अनुगमन गर्दा अध्ययन भिसा प्राप्त गरेका केही विदेशी नागरिकहरू नियमित रूपमा कक्षामा सहभागी नभएको, अध्ययन भिसाको अवधि थप गर्न नक्कली कागजात पेश गरेको, अध्ययनको कोर्ष पूरा भएपछि शैक्षिक प्रमाणपत्र समेत पेश गर्न नसकेको र कतिपय विदेशी विद्यार्थीहरू गैरकानुनी कार्यमा संलग्न रहेको देखिँदासमेत सम्बन्धित शैक्षिक संस्थाहरूले विभाग तथा स्थानीय प्रशासनलाई सूचना नदिने गरेको पाइएको छ । विभागले भिसा तथा आम्दानी प्रयोजनका लागि मात्र आफ्नो शैक्षिक संस्थामा विदेशी विद्यार्थी भर्ना नगर्न, आफ्नो संस्थामा अध्ययनरत विद्यार्थीहरू नियमित रूपमा पठनपाठनमा संलग्न भए/नभएको यकिन गरी मात्र भिसा सिफारिस गर्न र पठनपाठन भन्दा बाहेक अन्य शङ्कास्पद गतिविधिमा संलग्न भएको जानकारीमा आएमा तत्काल अध्यागमन विभाग वा स्थानीय प्रशासनलाई सूचना दिन अध्यागमन विभाग सबै शैक्षिक संस्थाहरूलाई अनुरोध गरेको छ ।
